Τμήμα Ιατρικής

Αποσπάσματα από το βιβλίο του Καθηγητή Θεόδωρου Ι. Δαρδαβέση, με τίτλο: «Τομέας Βιολογικών Επιστημών και Προληπτικής Ιατρικής Τμήματος Ιατρικής Σχολής Επιστημών Υγείας Α.Π.Θ.: Η ίδρυση και η Πορεία του επί τρεις δεκαετίες (1987-2017)», Θεσσαλονίκη: Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ, 2017

 

 

Η ίδρυση της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ.

 

            Η ίδρυση Ιατρικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με το Ν.Δ. της 21ης Σεπτεμβρίου 1926, όχι μόνο δεν υλοποιήθηκε άμεσα, αλλά με το Ν.Δ. 835 της 2ας Σεπτεμβρίου 1937 αντικαταστάθηκε με την ίδρυση Κτηνιατρικής Σχολής.

            Στην εξέλιξη αυτή συνέτειναν πιθανώς, τόσο η αντίθεση του «Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης», που προέβη μάλιστα σε δημοσιοποίηση της απόφασής του για τη μη ίδρυση Ιατρικής Σχολής στη Θεσσαλονίκη, όσο και οι αντιδράσεις Καθηγητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, που δεν επιθυμούσαν τη συγκρότηση δεύτερου πανεπιστημιακού ιδρύματος παροχής ιατρικής παιδείας στην Ελλάδα.

            Η κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου, η κατάρρευση του μετώπου και η κατοχή της χώρας στη συνέχεια από Γερμανικά, Ιταλικά και Βουλγαρικά στρατεύματα επέφεραν καθοριστικές τροποποιήσεις στα εθνικά, κοινωνικά και οικονομικά δρώμενα της χώρας.

            Λίγες μέρες μετά την είσοδο των Γερμανικών στρατευμάτων στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941 εμφανίστηκε στη Θεσσαλονίκη μια οργάνωση με την επωνυμία «Βουλγαρική Λέσχη» ή «Λέσχη Βουλγάρων Θεσσαλονικέων». Κύριος σκοπός της Λέσχης ήταν η ανάπτυξη προπαγάνδας στους σλαβόφωνους κατοίκους της Μακεδονίας, ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις εκείνες, που θα επέτρεπαν στη Βουλγαρία την κατάλληλη στιγμή, να διεκδικήσει τη Θεσσαλονίκη και τη Μακεδονία γενικότερα.

            Η «Βουλγαρική Λέσχη» άρχισε να αναπτύσσει έντονη εκκλησιαστική, εκπαιδευτική και κοινωνική δραστηριότητα οικειοποιούμενη εκκλησίες, ιδρύοντας σχολεία και οικοτροφεία, διανέμοντας τρόφιμα σε βουλγαρόφρονες, οργανώνοντας θεατρικές παραστάσεις και εκδίδοντας εφημερίδα. Το 1942 άρχισε να δημιουργεί την υποδομή της οργάνωσης ενός νοσοκομείου στη Θεσσαλονίκη. Το νοσηλευτικό αυτό ίδρυμα άρχισε να λειτουργεί στις 17 Ιανουαρίου 1943 σε κτίριο της οδού Αγίας Τριάδος, προσφέροντας δωρεάν ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη σε Βούλγαρους και σε βουλγαρόφρονες της Θεσσαλονίκης και περιοχών της Έδεσσας, Φλώρινας και Καστοριάς, έχοντας αμέριστη βοήθεια και υποστήριξη από τον Βουλγαρικό Ερυθρό Σταυρό και τη Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Βουλγαρίας.

           Αποκορύφωμα της προπαγάνδας και του επεκτατισμού της Βουλγαρικής Κυβέρνησης υπήρξαν οι συστηματικές πιέσεις προς τη Γερμανική Διοίκηση κατοχής για την ίδρυση Βουλγαρικού Πανεπιστημίου στη Θεσσαλονίκη, κάτι πουείχε ήδη επιτευχθεί στα Σκόπια της επίσης κατεχόμενης από τους Γερμανούς Γιουγκοσλαβίας.

            Οι ελληνικές κατοχικές αρχές, συνειδητοποιώντας τους κινδύνους που εγκυμονούσε για τα εθνικά συμφέροντα η λειτουργία της «Βουλγαρικής Λέσχης», προέβησαν σε πρώτη φάση και κατ’ επανάληψη σε ρηματικές διακοινώσεις προς τον πληρεξούσιο του Ράιχ στην Ελλάδα, ζητώντας την άρση λειτουργίας της Λέσχης. Όταν όμως στη συνέχεια έγινε σαφές, ότι οι γερμανικές αρχές δεν ήταν διατεθειμένες να τροποποιήσουν τη στάση τους στο θέμα της προπαγάνδας των Βουλγάρων συμμάχων τους, τότε αποφασίστηκε να ληφθεί μέριμνα για την καλύτερη οργάνωση λαϊκών συσσιτίων, για την παροχή δωρεάν ιατρικής και φαρμακευτικής περίθαλψης στους άπορους κατοίκους και για την ηθική και οικονομική ενίσχυση των Ελλήνων, που έφθαναν από τις βουλγαροκρατούμενες περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης. Αποφασίστηκε επίσης η ενίσχυση του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με την προσθήκη της Θεολογικής Σχολής, των Τμημάτων Χημικό και Φυσιογνωστικό στη Φυσικομαθηματική Σχολή και με την επανίδρυση της Ιατρικής Σχολής.

            Η ληξιαρχική πράξη γέννησης της Σχολής που «ιδρύεται» από το «ακαδημαϊκό έτος 1941-1942» ήταν το Ν.Δ. 1021 της 10ης Ιανουαρίου 1942 της Κυβέρνησης του αντιστράτηγου Γεωργίου Τσολάκογλου, στην οποία συμμετείχε ως Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων ο Καθηγητής της Μαιευτικής - Γυναικολογίας και Πρύ­τανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Κωνσταντίνος Λογοθετόπουλος και ως Υπουργός των Οικονομικών ο ιατρός και τέως βουλευτής Θεσσαλονίκης Σωτήριος Γκοτζαμάνης.

            Ο Κ. Λογοθετόπουλος αποτελεί την πηγή δύο μαρτυριών, που αφορούν στην ίδρυση της Ιατρικής Σχολής στη Θεσσαλονίκη. Ο ίδιος υπήρξε Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων στην πρώτη κατοχική Κυβέρνηση (1941-1942) και Πρωθυπουργός στη δεύτερη. Μετά την απελευθέρωση το 1944 καταδικάστηκε ερήμην στην ποινή του θανάτου από το Ειδικό Δικαστήριο Δοσίλογων. Το 1946 συνελήφθη από τις συμμαχικές δυνάμεις, παραδόθηκε στις ελληνικές αρχές, φυλακίστηκε και το 1951 έλαβε χάρη. Ακολούθησε η πλήρης αποκατάστασή του, που είχε ως αποκορύφωμα το 1960 την αναγόρευσή του ως Επιτίμου Διδάκτορος της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. Κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του συνέγραψε το βιβλίο «Ιδού η αλήθεια», στο οποίο αναφέρει μεταξύ άλλων, ότι θεωρεί την ίδρυση της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ως ένα από τα επιτεύγματά του ως Υπουργού Παιδείας κατά τη διάρκεια της κατοχής, «έτσι που ολοκληρώθη και το ανώτατον τούτο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα, ώστε να καταστή δυνατόν να εξυπηρετή πλήρως την Βόρειον Ελλάδα».

            Η δεύτερη μαρτυρία που αφορά στην ίδρυση της Ιατρικής Σχολής στη Θεσσαλονίκη αποτυπώνεται στα «Απομνημονεύματα» του Κάρολου Αλεξανδρίδη, Καθηγητού και πρώτου Κοσμήτορα της Ιατρικής Σχολής. Σύμφωνα με τον Αλεξανδρίδη, ο Λογοθετόπουλος σε μία εκδήλωση του Ελληνογερμανικού Συνδέσμου Θεσσαλονίκης, που πραγματοποιήθηκε την 1η Μαΐου 1940, του εμπιστεύθηκε επί λέξη τα εξής: «Άκουσε Αλεξανδρίδη, θα σου κάνω Ιατρικήν Σχολήν εις Θεσσαλονίκην και θα είσαι ο πρώτος Κοσμήτωρ». Η υπόσχεση αυτή πραγματοποιήθηκε τρία χρόνια αργότερα πα­ρά την απαισιοδοξία του Αλεξανδρίδη, που όπως γράφει «δεν είχε δώσει καμμίαν σημασίαν εις τα λεγόμενά του».

            Με νεώτερα διατάγματα της Κυβέρνησης Τσολάκογλου, που εκδόθηκαν τον Μάρτιο και τον Ιούνιο του 1942 και ύστερα από πρόταση του Κ. Λογοθετόπουλου ως Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και ορίστηκαν οι τακτικές και οι έκτακτες αυτοτελείς Έδρες της Σχολής (πίνακας 1).

            Η αρχική κατανομή των Εδρών της Σχολής είχε στη συνέχεια κάποιες προσθήκες και τροποποιήσεις, πιθανώς λόγω επαναξιολόγησης των δεδομένων ή λόγω ανάγκης τακτοποίησης κάποιων προσώπων. Έτσι, στις 7 Δεκεμβρίου του 1942 ο Κ. Λογοθετόπουλος ως Πρόεδρος πλέον της δεύτερης κατοχικής Κυβέρνησης και ταυτόχρονα ως Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων υπέγραψε Ν.Δ. με το οποίο ιδρύονταν τακτική Έδρα «Μικροβιολογίας» ανεξάρτητη από την τακτική Έδρα της «Υγιεινής» και δύο έκτακτες αυτοτελείς Έδρες, της «Θεραπευτικής» και της «Νευ­ρολογίας». Στις 21 Δεκεμβρίου του 1942 και στις 15 Ιανουαρίου του 1943 με δύο ακόμα τροποποιήσεις του Ν.Δ. «περί της συγκροτήσεως Εδρών» δημιουργήθηκαν αντίστοιχα μία δεύτερη Έδρα Παθολογικής και μία δεύτερη Έδρα Χειρουργικής Κλινικής.

 

 

Πίνακας 1. Τακτικές και έκτακτες Αυτοτελείς Έδρες της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κατά το έτος 1942.

 

ΤΑΚΤΙΚΕΣ ΕΔΡΕΣ

1.

Περιγραφικής Ανατομικής

10.

Εγχειρητικής και Χειρουργικής

Παθολογίας

2.

Περιγραφικής Φυσιολογίας

11.

Χειρουργικής Κλινικής

3.

Γενικής Παθολογίας και

Παθολογικής Ανατομικής

12.

Μαιευτικής και Γυναικολογικής

Κλινικής

4.

Πειραματικής Φαρμακολογίας

13.

Οφθαλμολογικής Κλινικής

5.

Ιατροδικαστικής – Τοξικολογίας

14.

Παιδιατρικής Κλινικής

6.

Υγιεινής και Μικροβιολογίας

15

Ψυχιατρικής και Νευρολογικής

Κλινικής

7.

Παθολογικής Προπαιδευτικής

Κλινικής και Ειδικής Νοσολογίας

16.

Αφροδισίων και Δερματικών

Νοσημάτων και της Κλινικής αυτών

8.

Παθολογικής Κλινικής

17.

Ωτορινολαρυγγολογίας

9.

Χειρουργικής Προπαιδευτικής

Κλινική

 

 

ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΕΔΡΕΣ

1.

Ιστολογίας και Εμβρυολογίας

5.

Φυματιολογίας

2.

Προπαιδευτικής Μαιευτικής και

Γυναικολογίας

6.

Ορθοπαιδικής

3.

Ουροποιητικών Οργάνων

7.

Ιστορίας της Ιατρικής

4.

Παιδολογίας και Σχολικής Υγιεινής

 

 

 

 

Πηγή: Αρχεία Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. (1942-1946).

 

Η εκλογή των Καθηγητών

 

            Με το δεύτερο άρθρο του Ν.Δ., που εκδόθηκε το Μάρτιο του 1942, ορίστηκε ο τρόπος εκλογής των Καθηγητών, που ήταν διορισμός με διατάγματα του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων ύστερα από γνωμοδότηση Επιτροπής Καθηγητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

            Σύμφωνα με το συγκεκριμένο άρθρο, η Επιτροπή μέσα σε 15 ημέρες από τη συγκρότησή της ήταν υποχρεωμένη να καλέσει τους ενδιαφερόμενους υποψηφίους, να υποβάλλουν εντός 15 ημερών «τα κατά τον Πανεπιστημιακόν Οργανισμό δικαιολογητικά» και όφειλε εντός 45 ημερών να υποβάλλει στο Υπουργείο «την περί εκάστου των υποψηφίων γνώμην της».

            Στην επιτροπή κρίσης των πρώτων Καθηγητών, που συγκροτήθηκε με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, συμμετείχαν οι παρακάτω Καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών:

Μπένσης Βλαδίμηρος – Πρόεδρος

Λιβιεράτος Σπυρίδων – Α΄ Αντιπρόεδρος

Γερουλάνος Μαρίνος – Β΄ Αντιπρόεδρος

Αραβαντινός Αναστάσιος – Μέλος

Καραγιαννόπουλος Γεώργιος – Μέλος

Γεωργόπουλος Μαθιός – Μέλος

Γεωργιάδης Ιωάννης – Μέλος

 

            Η Επιτροπή δραστηριοποιήθηκε, προχώρησε σε κρίσεις και υπέβαλε τις προτάσεις της προς το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, το οποίο στη συνέχεια με δύο Ν.Δ. που εκδόθηκαν στις 15 και στις 17 Δεκεμβρίου του 1942 διόρισε τους πρώτους 23 Καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στους οποίους προστέθηκαν με διορισμούς στις 23 Δεκεμβρίου 1942 και στις 15 Ιανουαρίου 1943 οι Μ. Πετζετάκης και Μ. Σιγάλας ως τακτικοί Καθηγητές, αντίστοιχα, των Εδρών της Β΄ Παθολογικής Κλινικής και της Β΄ Χειρουργικής Κλινικής (πίνακες 2 και 3).

            Μία ενδιαφέρουσα εικόνα της διαδικασίας εκλογής των πρώτων Καθηγητών της Σχολής προσφέρει στην «Αυτοβιογραφία» του ο Κ. Αλεξανδρίδης, ο οποίος με χαρακτηριστικό τρόπο περιγράφει τις επισκέψεις του στους Καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Ε.Κ.Π.Α. που αποτελούσαν την Επιτροπή κρίσης, σημειώνοντας, ότι εκτός του επιστημονικού του έργου, βάρυνε ιδιαίτερα για την εκλογή του ως Καθηγητού της Α΄ Παθολογικής Κλινικής, η μόνιμη διαμονή του στη Θεσσαλονίκη. Και είναι πράγματι αξιοσημείωτο, ότι από το σύνολο των πρώτων Καθηγητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης μόνο ο Κ. Αλεξανδρίδης και ο Α. Μισιρλόγλου διέμεναν μόνιμα και ασκούσαν την ιατρική στην πρωτεύουσα της Μακεδονίας.

 

 

Πίνακας 2. Οι πρώτοι Καθηγητές των τακτικών Εδρών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

 

α/α

ΤΑΚΤΙΚΕΣ ΕΔΡΕΣ

ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ

1.

Περιγραφικής Ανατομικής

Μιχαλακέας Νικόλαος

2.

Πειραματικής Φυσιολογίας

Κοτσαύτης Ανδρέας

3.

Παθολογικής Ανατομικής και Γενικής Παθολογίας

Σαμαράς Στυλιανός

4.

Πειραματικής Φαρμακολογίας

Κλεισιούνης Νικόλαος

5.

Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας

Ηλιάκης Κωνσταντίνος

6.

Μικροβιολογίας

Πάγκαλος Γεώργιος

7.

Υγιεινής

Χατζηβασιλείου Γρηγόριος

8.

Παθολογικής Προπαιδευτικής Κλινικής και Ειδικής Νοσολογίας

Δεληγιάννης Γεώργιος

9.

Α΄ Παθολογικής Κλινικής

Αλεξανδρίδης Κάρολος

10.

Β΄ Παθολογικής Κλινικής

Πετζετάκης Μιχαήλ

11.

Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων και

της Κλινικής αυτών

Φωτεινός Παναγιώτης

12.

Παιδιατρικής Κλινικής

Βέρας Σόλων

13.

Χειρουργικής Προπαιδευτικής Κλινικής,

Εγχειρητικής και Χειρουργικής Παθολογίας

Καβαζαράκης Νικόλαος

14.

Α΄ Χειρουργικής Κλινικής

Μισιρλόγλου Αναστάσιος

15.

Β΄ Χειρουργικής Κλινικής

Σιγάλας Μαρίνος

16.

Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής

Μαρουδής Γεώργιος

17.

Οφθαλμολογικής Κλινικής

Τζανίδης Θεόδωρος

18.

Ωτορινολαρυγγολογίας

Γιαννούλης Γεώργιος

19

Ψυχιατρικής και Νευρολογικής Κλινικής

Κουρέτας Δημήτριος

 

 

Πηγή: Αρχεία Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. (1942-1946).

 

Πίνακας 3. Οι πρώτοι Καθηγητές των εκτάκτων αυτοτελών Εδρών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

 

α/α

ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΕΔΡΕΣ

ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ

1.

Ουροποιητικών Οργάνων

Ριβουάρ Ιωάννης

2.

Παιδολογίας και Σχολικής Υγιεινής

Χαριτάκης Κωνσταντίνος

3.

Φυματιολογίας

Πατρονικόλας Γεράσιμος

4.

Προπαιδευτικής Μαιευτικής και Γυναικολογίας

Τσουτσουλόπουλος Γεώργιος

5.

Θεραπευτικής

Κατσιλάμπρος Λάμπρος

6.

Νευρολογίας

Βλαβιανός Γεώργιος

 

 

Πηγή: Αρχεία Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. (1942-1946).

 

            Από τους πρώτους Καθηγητές της Σχολής, τελείως απρόσμενα απολύθηκαν με Ν.Δ. της 24ης Φεβρουαρίου 1943 οι Γ. Μαρουδής και Γ. Πάγκαλος «ως μη αναλαβόντες εισέτι τα πανεπιστημιακά των καθήκοντα», παρά το γεγονός ότι δεν ήταν οι μόνοι που απουσίαζαν από τη θέση τους. Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε, όπως σημειώνει στην «Αυτοβιογραφία» του ο Αλεξανδρίδης, ότι μόνο τον ίδιο και τον Κ. Χαριτάκη συγχάρηκε ο Πρύτανης Στίλπων Κυριακίδης για την ίδρυση της Σχολής, γιατί ήταν οι μόνοι που βρίσκονταν στη Θεσσαλονίκη, όταν δημοσιεύθηκαν τα διατάγματα διορισμού των Καθηγητών. Εξαίρεση στη μη προσέλευση στη Θεσσαλονίκη, αποτελούσε ο Καθηγητής Ι. Ριβουάρ, ο οποίος αντιμετώπιζε παρεμβολές εμποδίων στις μετακινήσεις του από τις Γερμανικές κατοχικές αρχές.

            Από τους πρώτους Καθηγητές της Σχολής ως αρχαιότερος στην ιεραρχία κατατάχθηκε ο Γρ. Χατζηβασιλείου «ως διατελέσας Καθηγητής εν τω Πανεπιστημίω Σμύρνης».

            Για την ενεργοποίηση της λειτουργίας των Εδρών ανατέθηκε προσωρινά από τη Σχολή κατά το ακαδημαϊκό έτος 1942-43 η διεύθυνση της Προπαιδευτικής Κλινικής στον Καθηγητή Μ. Σιγάλα και η διεύθυνση της Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής στον Καθηγητή Γ. Τσουτσουλόπουλο, ενώ κατά το ακαδημαϊκό έτος 1943-44 ανατέθηκε η διδασκαλία του μαθήματος της Μικροβιολογίας στον Καθηγητή της Υγιεινής Γρ. Χατζηβασιλείου.

            Μετά την απελευθέρωση της χώρας εκδόθηκε η Συντακτική πράξη 34 της 27ης Μαρτίου 1945, με την οποία παύθηκαν όλοι οι Καθηγητές και το λοιπό προσωπικό της Ιατρικής Σχολής «ως διορισθέντες επί κατοχής». Σύμφωνα με την ίδια Συντακτική πράξη και σε διάστημα 15 ημερών από τη δημοσίευσή της έπρεπε η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών να εκλέξει κατ’ ανώτατο όριο οκτώ τακτικούς Καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης «εκ των παρά τη τελευταία ταύτη ευδοκίμως υπηρετησάντων και εκ των παρά τη Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών υπηρετούντων ή υπηρετησάντων δις τουλάχιστον ως Υφηγητών ή επικου­ρικών ή εκτάκτων Ιατρική Σχολή, μεσημβρινή όψη. Φωτογραφικό Αρχείο του Καθηγητή του ΑΠΘ Βασιλείου Κυριαζόπουλου (1903-1991), με την ευγενική παραχώρηση της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του ΑΠΘ. Οι φωτογραφίες είναι των δεκαετιών 1950-1970.Καθηγητών ευμενώς υπ’ αυτής κριθέντων».

            Σύμφωνα πάντα με την ίδια Συντακτική πράξη οι οκτώ Καθηγητές που επρόκειτο να εκλεγούν «…συγκροτούμενοι εις Σχολήν γνωματεύουν προς τον Υπουργό Θρη­σκευ­μάτων και Εθνικής Παιδείας περί των αναγκαίων προς συμπλήρωσιν της λειτουρ­γίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης τακτικών ή εκτάκτων Εδρών».

            Ο Αναγκαστικός Νόμος 361 της 1ης Ιουνίου 1945 «περί ανασυγκροτήσεως της Θεολογικής και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης» επέφερε συμπληρώσεις και τροποποιήσεις στη Συντακτική Πράξη, μία εκ των οποίων ήταν η αναθεώρηση του αριθμού των υπό εκλογή Καθηγητών από οκτώ σε αόριστο με τον χαρακτηρισμό «αναγκαίαι Έδραι».

            Στην Επιτροπή κρίσης, που συστάθηκε με το άρθρο 3 του Αναγκαστικού Νόμου 361, συμμετείχαν οι παρακάτω Καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών:

Γερουλάνος Μαρίνος – Πρόεδρος

Αποστολάκης Γεώργιος – Μέλος

Αραβαντινός Αναστάσιος – Μέλος

Γεωργιάδης Ιωάννης – Μέλος

Καραγιαννόπουλος Γεώργιος – Μέλος

Λιβιεράτος Σπυρίδων – Μέλος

Μιχαηλίδης Νικόλαος – Μέλος

Μπένσης Βλαδίμηρος – Μέλος

 

            Η Επιτροπή κρίσης πραγματοποίησε επτά συνεδριάσεις, τα πορίσματα των ο­ποίων υπέβαλε με έκθεση την 1η Σεπτεμβρίου 1945 προς το Υπουργείο Εθνικής Παι­δείας και Θρησκευμάτων. Με βάση την εισηγητική αυτή έκθεση αποφασίστηκε με το Βασιλικό Διάταγμα της 3ης Σεπτεμβρίου 1945 ο διορισμός 11 τακτικών Καθηγητών στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (πίνακας 4). Μεταξύ των διορι­σθέντων δεν περιλαμβάνονταν οι τακτικοί Καθηγητές της προηγούμενης περιόδου Σ. Βέρας, Γ. Γιαννούλης, Ν. Καβαζαράκης, Ν. Μιχαλακέας, Μ. Πετζετάκης και Θ. Τζανίδης. Δεν περιλαμβάνονταν, επίσης, κανείς από τους έκτακτους Καθηγητές, εκτός του Γ. Τσουτσουλόπουλου που εξελέγη ως τακτικός.

Πίνακας 4. Οι Καθηγητές των τακτικών Εδρών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που εξελέγησαν με τον Αναγκαστικό Νόμο 361/1-6-1945 «περί ανασυγκρότησης της Θεολογικής και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης».

 

α/α

ΤΑΚΤΙΚΕΣ ΕΔΡΕΣ

ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ

1.

Πειραματικής Φυσιολογίας

Κοτσαύτης Ανδρέας

2.

Παθολογικής Ανατομικής και Γενικής Παθολογίας

Σαμαράς Στυλιανός

3.

Πειραματικής Φαρμακολογίας

Κλεισιούνης Νικόλαος

4.

Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας

Ηλιάκης Κωνσταντίνος

5.

Υγιεινής και Μικροβιολογίας

Χατζηβασιλείου Γρηγόριος

6.

Παθολογικής Προπαιδευτικής Κλινικής και

Ειδικής Νοσολογίας

Δεληγιάννης Γεώργιος

7.

Παθολογικής Κλινικής

Αλεξανδρίδης Κάρολος

8.

Χειρουργικής Προπαιδευτικής Κλινικής,

Εγχειρητικής και Χειρουργικής Παθολογίας

Σιγάλας Μαρίνος

9.

Χειρουργικής Κλινικής

Μισιρλόγλου Αναστάσιος

10.

Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής

Τσουτσουλόπουλος Γεώργιος

11.

Ψυχιατρικής και Νευρολογικής Κλινικής

Κουρέτας Δημήτριος

 

 

Πηγή: Αρχεία Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. (1942-1946)

 

 

Οι αντιδράσεις του ιατρικού κόσμου της Θεσσαλονίκης

 

            Η αναγγελία από τον Α. Παπαναστασίου της απόφασης της Κυβέρνησής του για ίδρυση Πανεπιστημίου στη Θεσσαλονίκη και ιδιαίτερα το Ν.Δ. της 21ης Σεπτεμβρίου 1926, που προέβλεπε την ίδρυση των πρώτων Σχολών, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονταν η Ιατρική, προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις μεταξύ του ιατρικού κόσμου της πόλης. Οι αντιδράσεις αυτές είχαν ως κύρια αιτία την ανησυχία των γιατρών της Θεσσαλονίκης για πιθανή επαγγελματική υπονόμευση και αποδυνάμωσή τους από τους Καθηγητές και το λοιπό προσωπικό που θα στελέχωνε τη Σχολή, καθώς και από τους νέους αποφοίτους της. Αποκορύφωμα των αντιδράσεων υπήρξε η δημοσιοποίηση απόφασης του «Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης» για τη μη ίδρυση Ιατρικής Σχολής στη Μακεδονική πρωτεύουσα.  Η συγκεκριμένη απόφαση και η γενικό­τερη αρνητική στάση του ιατρικού κόσμου της πόλης υπήρξαν πιθανώς από τις βασικές αιτίες, που βραδυπόρησε η ίδρυση της Ιατρικής Σχολής επί 16 χρόνια.

            Η ίδρυση και η έναρξη της λειτουργίας της Σχολής το ακαδημαϊκό έτος 1942-43 και ιδιαίτερα η σταδιακή αύξηση του αριθμού των φοιτητών της αναζωπύρωσαν τις αντιδράσεις των γιατρών, που ήταν εγκατεστημένοι και εργάζονταν στη Θεσσαλονίκη, επειδή διέβλεπαν αναφυόμενη κρίση στο επάγγελμα. Το γεγονός αυτό στάθηκε η αφορμή να τεθεί ως θέμα, κατά τη συνεδρία του σώματος των Καθηγητών την 28η Μαΐου 1943, η μείωση του αριθμού των φοιτητών που επρόκειτο να εισαχθούν κατά το προσεχές ακαδημαϊκό έτος. Οι περισσότεροι από τους Καθηγητές τάχθηκαν υπέρ του περιορισμού του αριθμού, προβάλλοντας ως κύριο επιχείρημα «την ανάγκη να διασκεδασθεί η εντύπωσις που επικρατεί μεταξύ των ιατρών της πόλης, ότι ένας μεγάλος αριθμός αποφοίτων θα πλημμυρίσει τη Θεσσαλονίκη, προκαλώντας πρόβλημα ανεργίας για όλους».

            Στην ίδια συνεδρία και επί του θέματος ο Καθηγητής Α. Μισιρλόγλου επεσήμανε τα εξής: «εσφαλμένα πιστεύεται ότι η αντίδραση είναι μεμονωμένη και προέρχεται από ορισμένους μόνο γιατρούς. Προσωπικώς έχω εξακριβώσει ότι η αντίδραση προέρχεται εξ ολοκλήρου του ιατρικού κόσμου…». Ο Κ. Αλεξανδρίδης σε τοποθέτησή του σχετική με το ζήτημα υποστήριξε ότι «…η αντίδρασις του ιατρικού κόσμου της πόλης δεν έχει τον λόγον της εις τον φόβον του μελλοντικού πληθωρισμού ιατρών, αλλά της διαρροής της πελατείας των κρατούντων ενταύθα ιατρών προς τους Καθηγητές της Σχολής…».

            Η απόφαση που λήφθηκε τελικά ήταν να περιοριστεί μεν ο αριθμός των φοιτητών που επρόκειτο να εισαχθούν, αλλά να μην προσδιοριστεί επακριβώς συγκεκριμένος αριθμός εισακτέων.

            Προς τα τέλη του 1943 ο Ιατρικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης έστειλε ένα έγγραφο προς τον Πρόεδρο της τρίτης κατοχικής Κυβέρνησης Ι. Ράλλη με περιεχόμενο, που αφορούσε στη λειτουργία της Ιατρικής Σχολής. Το έγγραφο αυτό προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Σχολής και συζητήθηκε ο τρόπος αντιμετώπισης του θέματος κατά τη συνεδρία της 7ης Δεκεμβρίου 1943. Ο Καθηγητής Ν. Καβαζαράκης πρότεινε «…να γίνει διαμαρτυρία της Σχολής προς το Υπουργείο Εθνικής Προνοίας δια το έγγραφο αυτό του Ιατρικού Συλλόγου, το οποίον εγένετο πιθανότατα δια λόγους καθαρώς επαγγελματικούς και να ζητείται η επιβολή κυρώσεων κατά του Δ.Σ. του Συλλόγου, πρώτον διότι σήμερον ουδένα εκπροσωπεί τούτο και δεύτερον διότι εξέρχεται της αρμοδιότητάς του». Υιοθετώντας την πρόταση του Ν. Καβαζαράκη η Σχολή αποφάσισε αρχικά να συντάξει και να αποστείλει προς το Υπουργείο έγγραφο διαμαρτυρίας, κάτι που τελικά δεν υλοποιήθηκε ως μία προσπάθεια άμβλυνσης των σχέσεων με τον «Ιατρικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης». Αξιοσημείωτο όμως είναι, ότι την περίοδο εκείνη ως μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιατρικού Συλλόγου διατελούσαν οι Επιμελητές Κλινικών της Σχολής Σ. Τζιβανόπουλος και Α. Φασιανός, οι οποίοι κλήθηκαν από τη Σχολή να αποσαφηνίσουν τη στάση τους σε σχέση με το περιεχόμενο του εγγράφου. Οι διευκρινίσεις τους πρέπει να θεωρήθηκαν από τους Καθηγητές της Σχολής ως επαρκείς, γιατί δεν δόθηκε συνέχεια επί του θέματος.

            Κατά τη διάρκεια του 1944 μία σειρά ατυχών εκβάσεων περιστατικών, που νοσηλεύονταν σε πανεπιστημιακές Κλινικές στο νοσοκομείο «Κεντρικό», όξυνε τις ήδη μη αρμονικές σχέσεις της Διοίκησης του νοσοκομείου και της Σχολής. Η νέα αυτή αντιδικία είχε πάλι ως  υπόβαθρο την αρνητική για τη Σχολή στάση των γιατρών της πόλης, οι οποίοι εκμεταλλευόμενοι κάθε αδυναμία και πρόβλημα που ανέκυπτε, φόρτιζαν την κοινή γνώμη με αρνητικά αισθήματα για την Ιατρική Σχολή και τα στελέχη της.

            Η γενικότερη δυσχέρεια συνύπαρξης σε νοσηλευτικά ιδρύματα της πόλης πανεπιστημιακών και μη Κλινικών αποτέλεσε την αφορμή να αναχθεί ως μείζον θέμα για τη Σχολή η συμμετοχή στα Διοικητικά Συμβούλια των νοσοκομείων δύο τουλάχιστον πανεπιστημιακών Διευθυντών Κλινικών. Το αίτημα αυτό, που ανέλαβε να ρυθμίσει η Σύγκλητος, αποτέλεσε μία ακόμα αφορμή έντονων αντιδράσεων του ιατρικού κόσμου της πόλης.

            Μετά την απελευθέρωση και την επανίδρυση της Σχολής, ο Ιατρικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης, ανησυχώντας πάντα για το ενδεχόμενο αύξησης του αριθμού των γιατρών της πόλης, έστειλε έγγραφο στη Σχολή ζητώντας να είναι περιορισμένος ο αριθμός των φοιτητών που επρόκειτο να εισαχθούν. Επί του θέματος η Σχολή γνωστοποίησε την απόφασή της στον Ιατρικό Σύλλογο για εισαγωγή μόνο 75 φοιτητών, κάτι που έγινε δεκτό με ιδιαίτερη ικανοποίηση.

 

 

Ο Οργανισμός λειτουργίας και η διοίκηση της Σχολής

 

            Κατά τη διάρκεια της τρίτης κατοχικής Κυβέρνησης του Ι. Ράλλη ο Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Νικόλαος Λούβαρης εξέδωσε απόφαση στις 14 Μαΐου 1943, σύμφωνα με την οποία και μέχρι την έκδοση διαταγμάτων που θα καθό­ριζαν τον «Οργανισμό λειτουργίας της Σχολής», τέθησαν άμεσα σε ισχύ οι σχετικές διατάξεις της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σχεδόν ταυτόχρονα εγκρί­θηκε η δαπάνη μισθοδοσίας του προσωπικού της Σχολής από το Δημόσιο, προσφέροντας με τον τρόπο αυτό μια σχετική ασφάλεια στα στελέχη της, που αντιμετώπιζαν συνεχή επιδείνωση των συνθηκών διατροφής και διαβίωσης.

            Ως πρώτος Κοσμήτορας διορίστηκε από την Κυβέρνηση για το ακαδημαϊκό έτος 1942-1943 ο Κάρολος Αλεξανδρίδης, ο οποίος θήτευσε στην ίδια θέση και κατά το ε­πόμενο ακαδημαϊκό έτος, εκλεγείς όμως τη φορά αυτή από τους Καθηγητές της Σχολής.

            Η δυσκολία, λόγω της κατοχής, να προσέλθουν και να αναλάβουν έργο όλοι οι νεοεκλεγέντες Καθηγητές στη Θεσσαλονίκη, είχε ως συνέπεια να δημιουργηθούν δύο διοικητικά κέντρα της Σχολής. Το ένα κέντρο το απάρτιζαν οι Καθηγητές K. Αλεξανδρίδης, Γ. Γιαννούλης, Γ. Δεληγιάννης, Α. Κοτσαύτης, Α. Μισιρλόγλου, Ν. Μιχαλακέας και Κ. Χαριτάκης, που είχαν εγκατασταθεί στη Μακεδονική πρωτεύουσα και το δεύ­τερο οι παραμένοντες ακόμη στην Αθήνα Καθηγητές Κ. Ηλιάκης, Ν. Κλεισιούνης, Στ. Σαμαράς και Γρ. Χατζηβασιλείου, που συνήρχοντο με την ενθάρρυνση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων σε συνεδριάσεις για ζητήματα που αφορούσαν στη Σχολή. Πρέπει όμως να αναγνωριστεί, ότι το κύριο βάρος της λειτουργίας της Σχολής ήταν κατ’ εξοχήν έργο των Καθηγητών, που είχαν εγκατασταθεί στη Θεσσαλονίκη.

            Το απόγευμα της 28ης Απριλίου 1943 συνήλθε στην πρώτη επίσημη συνεδρία της Σχολής το σώμα των Καθηγητών, τα πρακτικά της οποίας κράτησε ο πρώτος Γραμματέας της Σχολής Π. Παπαδόπουλος. Στην ιστορική αυτή συνεδρία παρόντες ήταν ο Κοσμήτορας της Σχολής Κ. Αλεξανδρίδης και οι Καθηγητές Σ. Βέρας, Γ. Δεληγιάννης, Ν. Κλεισιούνης, Α. Κοτσαύτης, Δ. Κουρέτας, Α. Μισιρλόγλου, Ν. Μιχαλακέας, Στ. Σαμαράς, Μ. Σιγάλας, Θ. Τζανίδης και Κ. Χαριτάκης.

            Στην εναρκτήρια ομιλία του ο Κ. Αλεξανδρίδης είπε, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Εί­μαι πεπεισμένος ότι όλοι έχομεν πλήρη συναίσθησιν της μεγάλης και ιστορικής αποστολής, ην ετάχθημεν να εκπληρώσωμεν ως πρώτοι καθηγηταί, ως ιδρυταί, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η αποστολή αυτή εκτάκτως τιμητική δι’ ημάς είναι εν ταυτώ βαρυτάτη, διότι έχομεν να αντιπαλαίσωμεν όχι μόνον εναντίον των αναπόφευκτων δυσκολιών των σημερινών πολεμικών περιστάσεων, αλλά και εναντίον αντιδράσεων. Τίποτε όμως δεν πρέπει να μας αποθαρρύνη… Φυσικώ τω λόγω δεν πρέπει να έχωμεν απαιτήσεις ούτε δια καλλιμάρμαρα μέγαρα ούτε δια πλήρη και αρτίως συγκεκροτημένα εργαστήρια και κλινικάς. Είμαι όμως βέβαιος ότι και με τα πενιχρά έστω μέσα, τα οποία θα δυνηθώμεν να έχωμεν εις την διάθεσίν μας θα επιτύχωμεν εάν έχομεν ζήλον και ιερόν ενθουσιασμόν δια το έργον μας. Με αυτές τις προϋποθέσεις και επικαλούμενος την συνδρομήν όλων υμών εις τον ιερόν αγώνα δια την εδραίωσιν της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κηρύσσω την έναρξιν της πρώτης επισήμου συνεδρίας αυτής».

            Δύο χρόνια αργότερα, όταν είχε πλέον ολοκληρωθεί και η δεύτερη θητεία του ως Κοσμήτορα, ο Κ. Αλεξανδρίδης, πραγματοποιώντας έναν σύντομο απολογισμό της διετίας 1942-44 είπε μεταξύ άλλων τα εξής: «…Κρίνων τα πεπραγμένα επί της κο­σμητείας μου γνωρίζω ότι εις πολλά σημεία ηστόχησα… Εκείνο όμως το οποίον ελπίζω να έχετε πεισθεί είναι ότι όλαι ανεξαιρέτως αι πράξεις μου διεπνέοντο από την αγάπην μου προς την Σχολήν ήτο οδηγός των πράξεών μου…».

            Τον Κ. Αλεξανδρίδη διαδέχθηκε στη θέση του Κοσμήτορα για το ακαδημαϊκό έ­τος 1944-45 ο Καθηγητής της Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας Κ. Ηλιάκης, υποσχόμε­νος να εργαστεί «αόκνως κατά το διάστημα της θητείας του για την πρόοδο της Σχολής», υπόσχεση όμως που δε στάθηκε δυνατό να πραγματοποιήσει. Το ακαδημαϊ­κό έτος 1944-45 συνέπεσε με την απελευθέρωση της χώρας από τις κατοχικές δυ­νάμεις και την αποκατάσταση της νόμιμης Κυβέρνησης, που προχώρησε σε κατάργηση και επανίδρυση της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπό νέους όρους και προϋποθέσεις. Ύστερα από τα γεγονότα αυτά για το ακαδημαϊκό έτος 1944-45 Κοσμήτορας εξελέγη ο Καθηγητής της Υγιεινής και Μικροβιολογίας Γρ. Χατζηβασιλείου, ενώ χρέη Γραμματέα στην ανασυγκροτημένη πλέον Σχολή ανέλαβε ο Στέφανος Γερογιαννόπουλος.

            Στις 30 Μαΐου 1946 το Υπουργικό Συμβούλιο με την πράξη 295 επικύρωσε μια σειρά νομοθετημάτων της κατοχικής περιόδου, δίδοντας τη δυνατότητα στη Σχολή να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά μια σειρά προβλημάτων, που είχαν σχέση με την πρώ­τη περίοδο της ίδρυσής της.

 

 

Οι εγκαταστάσεις της Σχολής και η ανάπτυξη της υλικοτεχνικής υποδομής

 

            Το πρώτο βήμα, για την εξεύρεση κατάλληλων χώρων στέγασης των Κλινικών και των Εργαστηρίων της Ιατρικής Σχολής, ήταν η έκδοση του Ν.Δ. 1877 της 15ης Σε­πτεμβρίου 1942, σύμφωνα με το οποίο δημόσια και δημοτικά νοσοκομεία, πολυϊατρεία και άλλα υγειονομικά ιδρύματα «δύνανται να χρησιμοποιούνται δια την εγκατάστασιν και λειτουργίαν Πανεπιστημιακών Κλινικών, Ιατρείων και Εργαστηρίων». Τη συγκε­κριμένη, όμως, περίοδο για όλες τις Σχολές του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το πρόβλημα της εξεύρεσης χώρων για τη διδασκαλία των μαθημάτων και την άσκηση των φοιτητών ήταν οξύτατο. Το κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου, η πρώην Οθω­μανική Προπαρασκευαστική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης (Idadiye), είχε επιταχθεί από τις Γερμανικές αρχές για την οργάνωση νοσοκομείου και οι Καθηγητές, όπως ση­μειώνει ο Β. Κυριαζόπουλος, «δίδασκαν σε διάφορες ιδιωτικές αίθουσες, κινηματογράφους, λέσχες, συναγωγές, υπόγεια και άλλους απίθανους χώρους, που ήταν σκορ­πισμένοι σε κάθε σημείο της χωρίς συγκοινωνία μεγαλούπολης».

            Στη νεοσύστατη Ιατρική Σχολή το ζήτημα της στέγασης των Κλινικών και των Εργαστηρίων σε χώρους ευπρεπείς και άνετους, σε συνάρτηση με την ανάπτυξη της ενδεδειγμένης υλικοτεχνικής υποδομής τους αποτελούσε το κύριο και μόνιμο θέμα συζήτησης όλων των πρώτων συνεδρίων του σώματος των Καθηγητών.

            Κατά τη συνεδρία της Σχολής, που πραγματοποιήθηκε στις 28 Απριλίου 1943, αποφασίστηκε η συγκρότηση επιτροπής Καθηγητών για τη διερεύνηση της δυνατότητας εγκατάστασης Κλινικών στα νοσοκομεία της πόλης «Δημοτικό» και «Κεντρικό». Στη συνεδρία της 6ης Μαΐου 1943 ανακοινώθηκε η επίτευξη συμφωνίας με τη Διοίκηση του «Δημοτικού Νοσοκομείου» για την παραχώρηση στη Σχολή 180 κλινών, ενώ προτάθηκε η στέγαση της Παθολογικής Προπαιδευτικής Κλινικής στο νοσοκομείο «Κεντρικό».

            Η εγκατάσταση των Κλινικών στο «Δημοτικό Νοσοκομείο» έλαβε πανηγυρικό χα­ρακτήρα και πραγματοποιήθηκε παρουσία των αρχών της πόλης στις 28 Μαΐου 1943. Στο νοσοκομείο αυτό εγκαταστάθηκαν η Α΄ Χειρουργική Κλινική, η Α΄ Παθολογική Κλινική, η Ψυχιατρική και Νευρολογική Κλινική, η Οφθαλμολογική Κλινική και η Ωτορινολαρυγγολογική Κλινική. Ακολούθησε η εγκατάσταση της Παθολογικής Προπαιδευτικής Κλινικής και Ειδικής Νοσολογίας, καθώς και της Β΄ Χειρουργικής Κλινικής στο νοσοκομείο «Κεντρικό», ενώ στο «Θεαγένειο Νοσοκομείο» και στο «Δημόσιο Μαιευτήριο» εγκαταστάθηκαν αντίστοιχα η Παιδιατρική Κλινική και η Μαιευτική και Γυ­­ναι­κολογική Κλινική. Τέλος, η Κλινική Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων εγκαταστάθηκε, προσωρινά, στην έπαυλη της οικογένειας Ν. Χατζηλαζάρου, στην οποία ήδη από το 1919 λειτουργούσε «Δημόσιο Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νό­σων». Η μόνιμη εγκατάσταση της Κλινικής αυτής στον ίδιο χώρο επισημοποιήθηκε το 1949.

            Η παραχώρηση στη Σχολή ενός κτιρίου επί της οδού Β. Όλγας 11 (η πρώην Ιταλική Σχολή) και ενός άλλου επί της οδού Αθηνών απετέλεσε την αρχή ενός σχεδιασμού από Επιτροπή Καθηγητών για την εγκατάσταση ορισμένων Εργαστηρίων στους χώρους τους.

            Γενικότερα, η ανάγκη στέγασης των Εργαστηρίων σε ενδεδειγμένους και ευπρεπείς χώρους αποτελούσε συχνά έναυσμα έντονων διαξιφισμών μεταξύ των Καθηγητών, που διηύθυναν τα Εργαστήρια, κατά τη διάρκεια των συνεδριών της Σχολής. Τελικά, και ύστερα από επίμονες προσπάθειες, στάθηκε δυνατό να στεγαστούν όλα τα Εργαστήρια μέχρι το τέλος του ακαδημαϊκού έτους 1943-44 σε διάφορους χώ­ρους, απαράδεκτων για τα σημερινά δεδομένα προδιαγραφών, που όμως αποτέλεσαν τη βάση για τη σταδιακή εξέλιξη και τον εκσυγχρονισμό τους.

            Τα Εργαστήρια Ανατομίας, Φυσιολογίας και Φαρμακολογίας στεγάστηκαν σε πα­λιά μισοερειπωμένα κτίρια της Ισραηλιτικής Κοινότητας. Το Εργαστήριο Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας εγκαταστάθηκε σε ένα μικρό κτίριο επί της οδού Ρωμανού, το Εργαστήριο της Παιδολογίας και Σχολικής Υγιεινής σε κτίριο επί της οδού Ικτίνου και το Εργαστήριο Μικροβιολογίας στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης.

            Μια χαρακτηριστική εικόνα της κατάστασης που επικρατούσε στα Εργαστήρια της Σχολής παρουσιάζει ο Κ. Αλεξανδρίδης, αναφερόμενος στην οργάνωση του Ανατομείου: «…Είχομεν εν ανατομείον τοποθετημένον εις ένα εβραϊκόν σχολείον, κειμένον επί της οδού Παρασκευοπούλου. Κατόρθωσε δε ο Μιχαλακέας να πάρει μάρμαρα από το εκεί πλησίον ευρισκόμενον εβραϊκόν νεκροταφείον. Επίσης κατασκεύασε τρεις γούρνες εκ μπετόν αρμέ και έπαιρνε πτώματα από το νεκροταφείον, τα οποία ετοποθέτει μέσα εκεί για την άσκησιν των φοιτητών…».

            Την ίδια περίοδο η Γενική Διοίκηση Μακεδονίας, θέλοντας να συνεισφέρει στον εξοπλισμό των Εργαστηρίων και των Κλινικών της Σχολής, πρότεινε να διατεθούν υλικά και αντικείμενα από καταστήματα, που ανήκαν σε μέλη της Ισραηλιτικής Κοινότητας της Θεσσαλονίκης. Το Πανεπιστήμιο, όμως, και αυτό είναι άξιο επισήμανσης, αρνήθηκε κάθε παραλαβή υλικού προερχόμενο από τη συγκεκριμένη πηγή.

            Στις αρχές του 1944 μια ενέργεια των Γερμανικών αρχών κατοχής στάθηκε η αφορμή δημιουργίας πυρήνα ιατρικής βιβλιοθήκης. Επρόκειτο για μία αποστολή σημαντικού αριθμού αξιόλογων συγγραμμάτων από τη Γερμανία, ύστερα από ενέργειες του Μ. Μέρτεν, στρατιωτικού συμβούλου της Διοίκησης Θεσσαλονίκης - Αιγαίου. Ο Μέρτεν είχε υποσχεθεί, επιπρόσθετα, την αποστολή και εργαστηριακού εξοπλισμού. Ο συγκεκριμένος εξοπλισμός ουδέποτε έφθασε στη Θεσσαλονίκη, πιθανώς λόγω της καταστροφής των μονάδων παραγωγής του από τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς των συμμάχων.

            Μετά την απελευθέρωση η «Στρατιωτική Υγειονομική Υπηρεσία της Θεσσαλονίκης» άρχισε να διεκδικεί το ευρισκόμενο επί της οδού Β. Όλγας κτίριο της άλλοτε Ιταλικής Σχολής και ένα κτίριο στην περιοχή Βαρδαρίου, που διεκδικούσε επίσης η Ιατρική Σχολή για την κάλυψη των αναγκών της. Επί του θέματος σε μία από τις συνεδρίες του ακαδημαϊκού έτους 1945-46 ο Καθηγητής Α. Κοτσαύτης λαβών το λόγο μεταξύ άλλων είπε: «…δυστυχώς ο πόλεμος κατά της Σχολής δεν έπαυσε. Το επί της Λεω­φόρου Β. Όλγας κτίριον δεν παρεδόθη εις τη Σχολήν… Εν η περιπτώσει ως αύριον μεσημβρίαν δεν έχω το αναγκαιούν μοι οίκημα θα παραγγείλω εις τους φοιτητάς να κατέλθωσι εις απεργίαν, επιρρίπτων δε πάσαν ευθύνην εις τους ώμους της Πρυτανείας».

            Την ίδια περίοδο η Σχολή αποφάσισε να αναθέσει στον Καθηγητή Σ. Σαμαρά την ευθύνη ενός ταξιδιού στις Η.Π.Α. με σκοπό την εξασφάλιση χορηγιών, την έγκριση επισκέψεων Καθηγητών στη χώρα αυτή για επιστημονική ενημέρωση και τη χορήγηση υποτροφιών για φοιτητές. Εν τω μεταξύ ο ευρισκόμενος στην Ελλάδα αμερικανός αρχίατρος Nimblaun επέδειξε έντονο και έμπρακτο ενδιαφέρον για την ενίσχυση της υλικοτεχνικής υποδομής της Σχολής εκφράζοντας παράλληλα «…την απορίαν και την λύπην του για τον μεγάλον αριθμόν των φοιτητών που σπούδαζαν Ιατρικήν».

            Στη συνεδρία της Σχολής της 31ης Οκτωβρίου 1945 ανακοινώθηκε για πρώτη φορά σχέδιο ανέγερσης πανεπιστημιακού νοσοκομείου στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της ανασυγκρότησης των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης Ιατρική Σχολή, βόρεια όψη. Φωτογραφικό Αρχείο του Καθηγητή του ΑΠΘ Βασιλείου Κυριαζόπουλου (1903-1991), με την ευγενική παραχώρηση της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του ΑΠΘ. Οι φωτογραφίες είναι των δεκαετιών 1950-1970.της χώρας. Η αναγγελία του σχεδίου αυτού, που η υλοποίησή του τοποθετήθηκε χρονικά «εντός ολίγου», έμελλε να γίνει πραγματικότητα μετά πάροδο αρκετών ετών. Οι πρώτες αντιδράσεις προήλθαν από κύκλους των Αθηνών, που επιθυμούσαν την ανέγερση πανεπιστημιακού νοσοκομείου στην πρωτεύουσα. Στο πλαίσιο των αντιδράσεων αυτών μπορεί να υπαχθεί και η προσπάθεια ματαίωσης του ταξιδιού στις Η.Π.Α. του Καθηγητή Σ. Σαμαρά, που ως εκπρόσωπος της Σχολής θα προσπαθούσε να υποστηρίξει τα αιτήματα και τις απόψεις της στις Ελληνοαμερικανικές Οργανώσεις και ιδιαίτερα στην Οργάνωση των «A.H.E.P.A.», που αποτελούσαν τους κύριους ενδιαφερόμενους χορηγούς για την ανέγερση του νοσοκομείου.

            Εν τω μεταξύ ο εκλεγείς ως Καθηγητής της Σχολής κατά την πρώτη περίοδο Γ. Πατρονικόλας, εξουσιοδοτηθείς σχετικά από τον Κοσμήτορα Γρ. Χατζηβασιλείου, μεταβαίνοντας στην Αμερική, πέτυχε να εξασφαλίσει διάφορα είδη για τη Σχολή, την ασφα­λή μεταφορά των οποίων στην Ελλάδα ανέλαβε η Πρυτανεία.

            Η παρουσία την άνοιξη του 1946 στη Θεσσαλονίκη εκπροσώπων της Οργάνωσης «A.H.E.P.A.» στάθηκε η αφορμή να εξασφαλιστεί εκ μέρους τους η διαβεβαίωση, ότι τουλάχιστον ένα μέρος της οικονομικής βοήθειας της Οργάνωσης για ανάπτυξη νοσοκομειακής υποδομής στην Ελλάδα, θα διατεθεί στη Θεσσαλονίκη.

            Οι χώροι εγκατάστασης των Κλινικών και των Εργαστηρίων της Ιατρικής Σχολής και η γενικότερη υλικοτεχνική υποδομή τους κατά την περίοδο 1942-46 δεν ήταν σίγουρα ανάλογη του επιπέδου ενός πανεπιστημιακού ιδρύματος παροχής ιατρικής παιδείας και περίθαλψης. Αποτέλεσαν όμως τη βάση της περαιτέρω ανάπτυξης της Σχολής, που ακολούθησε κατά τα επόμενα χρόνια. Το 1947 θεμελιώθηκε το πανεπιστημιακό νοσοκομείο «Α.Χ.Ε.Π.Α.» σε σχέδια των αρχιτεκτόνων Κόκκινου και Λύρα, το οποίο άρχισε να λειτουργεί το 1951. Η ανέγερσή του οφείλεται στην οικονομική αρωγή της Ελληνοαμερικανικής Οργάνωσης «A.H.E.P.A.» και της «Πολεμικής Αμερικανικής Περιθάλψεως για την Ελλάδα» (G.W.R.A.). Νέες πτέρυγες στο νοσοκομείο προσετέθησαν το 1954 με χορηγία της Σουηδικής Οργάνωσης «Radda Barnen» («Σώστε τα Παιδιά») και το 1958 ύστερα από δάνειο που έλαβε το Πανεπιστήμιο από το ΙΚΑ, ενώ οι προσθήκες και οι επεκτάσεις του μεγάλου αυτού νοσηλευτικού πανεπιστημιακού ιδρύματος συνεχίζονται ως τις μέρες μας. Άλλες πανεπιστημιακές Κλινικές στεγάζονται σήμερα στο Γ.Ν.Θ. «Ιπποκράτειο», στο Γ.Ν.Θ. «Γ. Γεννηματάς», στο Γ.Ν.Θ. «Άγιος Δημήτριος», στο Γ.Ν.Θ. «Γ. Παπανικολάου», στο «Ψυχιατρικό Νοσοκομείο», στο «Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων Θεσσαλονίκης» και στο Γ.Ν.Θ. «Παπαγεωργίου».

            Τα Εργαστήρια της Σχολής στεγάζονται στις μέρες μας σε κτίρια ευρισκόμενα επί των οδών Αγίου Δημητρίου και Στ. Κυριακίδη, που θεμελιώθηκαν το 1958 σε σχέ­δια του αρχιτέκτονα Ε. Κακούρη και παραδόθηκαν προς χρήση το 1965 δεχόμενα συν­­ε­χώς προσθήκες και βελτιώσεις.

 

 

Το προσωπικό των Κλινικών και των Εργαστηρίων

 

            Η πρώτη πρόταση που υποβλήθηκε προς τη Σχολή για πρόσληψη βοηθού Κλινικής, έγινε από τον Διευθυντή της Ψυχιατρικής και Νευρολογικής Κλινικής Καθηγητή Δ. Κουρέτα και αφορούσε στον υπίατρο Νευρολόγο – Ψυχίατρο Γεώργιο Ζερβόπουλο. Η Σχολή, με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπήρχε αντίρρηση εκ μέρους του Υπουρ­γείου Εθνικής Αμύνης, έκανε την πρόταση αποδεκτή.

            Κατά την τελευταία συνεδρία της Σχολής του ακαδημαϊκού έτους 1942-43 κατατέθηκε μία ονομαστική, κατά Κλινική και Εργαστήριο, πρόταση πρόσληψης επιμελητών και βοηθών. Από τους προτεινόμενους (πίνακες 5 και 6), παρά τις περιπτώσεις διορισμών, παύσεων και επαναδιορισμών που ακολούθησαν, οι περισσότεροι αποτέλεσαν τη βάση του έμψυχου υλικού, πάνω στην οποία στηρίχθηκε και αναπτύχθηκε το εκπαιδευτικό και κλινικοεργαστηριακό έργο της Σχολής τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας της.

 

Πίνακας 5. Κατανομή των ονομάτων των ιατρών που προτάθηκαν κατά τη Συνεδρία της Σχολής της 28ης Μαΐου 1943 για την πλήρωση θέσεων Επιμελητών και Βοηθών των Κλινικών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κατά Κλινική.

 

ΚΛΙΝΙΚΕΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

α/α

ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΣ

α/α

ΒΟΗΘΟΙ

Παθολογική Προπαιδευτική

και Ειδικής Νοσολογίας

Γ. Δεληγιάννης

1

2

Η. Κυριακίδης

Ο. Μπεσίλας

1

2

Α. Ζβες

Γ. Πονηρίδης

Α΄ Παθολογική

Κ. Αλεξανδρίδης

1

2

Κ. Παπαβασιλείου

Σ. Τζιβανόπουλος

1

2

3

Χ. Γαϊτατζής

Ν. Διακογιάννης

Ι. Συμεωνίδης

Θεραπευτική

Λ. Κατσιλάμπρος

1

Α. Φασιανός

1

2

Γ. Χατζηπαρασκευάς

Ε. Χριστοφιλίδης

Παιδιατρική

Ε. Βέρας

1

2

Τ. Δημητριάδης

Α. Μυστακίδης

1

2

Χ. Καρβουνιάρης

Κ. Μουαμελέτζης

Χειρουργική Προπαιδευτικής

Εγχειρητικής και Χειρουργικής

Παθολογίας

Ν. Καβαζαράκης

1

Ο. Βαλάσης

1

Π. Περρής

Α΄ Χειρουργική

Α. Μισιρλόγλου

1

2

Ν. Αναγνωστίδης

Σ. Κοραντζής

1

Ι. Αμπελίδης

Β΄ Χειρουργική

Μ. Σιγάλας

1

2

Ν. Γιαννόπουλος

Κ. Νεδέλκος

1

2

3

Π. Αριστείδου

Β. Χατζημιχάλογλου

Α. Ψάλτης

Μαιευτικής - Γυναικολογική

Γ. Τσουτσουλόπουλος

1

2

Β. Γράντης

Α. Καζινάρης

1

Π. Παπαμαυρουδή

Ουρολογική

Ι. Ριβουάρ

1

Γ. Καλύβας

1

Δ. Δανάλης

Οφθαλμολογική

Θ. Τζανίδης

1

2

Γ. Γεωργιάδης

Γ. Γραμματάς

1

Α. Καραγκουνίδης

Ωτορινολαρυγγολογική

Γ. Γιαννούλης

1

Στ. Πολυζωΐδης

1

2

Γ. Τσαλιγόπουλος

Δ. Χατζηδημητρίου

Ψυχιατρική και Νευρολογική

Δ. Κουρέτας

1

2

Σ. Αναγνωστόπουλος

Α. Διακογιάννης

1

2

Γ. Ζερβόπουλος

Β. Παρμενίδης

Νευρολογίας

Γ. Βλαβιανός

1

Κ. Χρυσαφόπουλος

 

 

ΣΥΝΟΛΟ

21

21

 

 

Πηγή: Γουλής Γ, Πεντόγαλος Γ. (επιμέλεια). Ιατρική Σχολή 50 χρόνια. 1942-92. Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 1992 (επεξεργασία στοιχείων).

 

 

 

Πίνακας 6. Κατανομή των ονομάτων των ιατρών που προτάθηκαν κατά τη Συνεδρία της Σχολής της 28ης Μαΐου 1943 για την πλήρωση θέσεων Επιμελητών και Βοηθών των Εργαστηρίων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κατά Εργαστήριο.

 

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

α/α

ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΣ

α/α

ΒΟΗΘΟΙ

Ιατροδικαστικής και

Τοξικολογίας

Κ. Ηλιάκης

 

1

Δ. Ροβίθης

Παθολογικής Ανατομικής

και Γενικής Παθολογίας

Στ. Σαμαράς

1

Ν. Μαγκάκης

 

Πειραματικής Φυσιολογίας

Α. Κοτσαύτης

1

Ν. Παπαγεωργιάδου

 

Περιγραφικής Ανατομικής

Ν. Μιχαλακέας

 

1

Σ. Αλεξανδρής

Παιδολογίας και

Σχολικής Υγιεινής

Κ. Χαριτάκης

1

Κ. Λαμπρίδης

 

ΣΥΝΟΛΟ

3

2

 

 

Πηγή: Γουλής Γ, Πεντόγαλος Γ. (επιμέλεια). Ιατρική Σχολή 50 χρόνια. 1942-92. Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 1992 (επεξεργασία στοιχείων).

 

            Κατά την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους 1943-44 διορίστηκαν στην Ωτορινολαρυγγολογική Κλινική ο Στ. Πολυζωΐδης ως Επιμελητής και οι Τσαλιγόπουλος και Χατζηδημητρίου ως Βοηθοί. Διορίστηκαν επίσης ως Βοηθοί στο Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής και Γενικής Παθολογίας οι Ιωακειμίδης και Κουχτσόγλου. Παράλληλα ο Καθηγητής Λ. Κατσιλάμπρος πρότεινε για την υπό συγκρότηση Κλινική του τον Α. Φασιανό ως Επιμελητή και τους Χατζηπαρασκευά και Χριστοφυλίδου ως βοηθούς. Η Πρυτανεία, όμως, δεν ενέκρινε άμεσα τους συγκεκριμένους διορισμούς, αναμένοντας προηγουμένως την έναρξη λειτουργίας της Θεραπευτικής Κλινικής. Στους επόμενους μήνες διορίστηκαν ως επιμελητές ο Β. Χατζηπαύλος στο Εργαστήριο Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας και ο Γ. Καβατσάκης στο Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής και Γενικής Παθολογίας.

            Αξιοσημείωτη είναι η περίπτωση του ακτινολόγου Θ. Προύσαλη, ο οποίος προσφέρθηκε να εργαστεί χωρίς αντιμισθία στην Παιδιατρική Κλινική. Η Σχολή αποδέχθηκε την ανιδιοτελή προσφορά του με την προϋπόθεση, ότι η Διοίκηση του «Θεαγενείου Νοσοκομείου», όπου φιλοξενείτο η Κλινική, θα ενέκρινε την εκεί παροχή έργου.

 

            Μετά την απελευθέρωση της χώρας ένας σημαντικός αριθμός του επιστημονικού και ιδιαίτερα του βοηθητικού προσωπικού της Σχολής τέθηκε σε διαθεσιμότητα, με το σκεπτικό του διορισμού του, κατά την περίοδο της κατοχής ή ύστερα από καταγγελίες για «αντεθνικές δραστηριότητες κατά την περίοδο 1944-1945». Η έλλειψη προσωπικού και τα συνεπακόλουθα προβλήματα που δημιουργήθηκαν, οδήγησαν τη Σχολή στην απόφαση να φροντίσει για τον επαναδιορισμό όσων απολύθηκαν με το αιτιολογικό του διορισμού τους επί κατοχής και να ζητήσει για τους άλλους από τις αρ­μόδιες υπηρεσίες ακριβή στοιχεία για την «αντεθνική» δράση τους, ώστε τελικά να επιτευχθεί η επάνοδος όσο το δυνατό μεγαλύτερου αριθμού προσωπικού στις θέσεις που κατείχαν προηγουμένως.

 

 

Οι φοιτητές της Σχολής

 

            Η εκδηλωθείσα αρχικά έλλειψη ενδιαφέροντος απόφοιτων της μέσης Εκπαίδευσης για εγγραφή προς φοίτηση στην Ιατρική Σχολή κατά την έναρξη της λειτουργίας της, επέβαλλε ως λύση ανάγκης, για τη δημιουργία ενός πρώτου φοιτητικού πυρήνα, τη μεταγραφή φοιτητών από άλλες Σχολές. Επί του θέματος, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Αλεξανδρίδης στην «Αυτοβιογραφία» του τα εξής: «Οι φοιτητές ήταν ελάχιστοι. Εις μίαν συνεδρίασιν της Συγκλήτου ο Καθηγητής της Χημείας κ. Καββασιάδης επρότεινε όπως εγγραφούν εις την Ιατρικήν Σχολήν όσοι φοιτηταί θέλουν εκ της Φυσικομα­θη­ματικής Σχολής. Εννοείται ότι ήσαν τόσοι οι δηλώσαντες ώστε εκινδύνευσε να μείνει χωρίς φοιτητάς η Φυσικομαθηματική Σχολή…».

            Ο αριθμός των φοιτητών της Ιατρικής Σχολής κατά το πρώτο ακαδημαϊκό έτος λειτουργίας της (1942-43) ανήλθε σε 385, από τους οποίους οι 274 (71,2%) ήταν άνδρες και οι 111 (28,8%) γυναίκες και προήλθε αποκλειστικά από μετεγγραφές φοιτητών άλλων Σχολών (πίνακας 7). Από τη σειρά των φοιτητών αυτών, τα ονόματα των οποίων περιλαμβάνονται στον πίνακα 8, προήλθαν οι πρώτοι γιατροί, που ολοκλήρωσαν στη Θεσσαλονίκη τις σπουδές τους στην επιστήμη της Ιατρικής, προσφέροντας στη συνέχεια και επί σειρά δεκαετιών υπηρεσίες υγειονομικής φροντίδας και περίθαλψης στις διάφορες περιοχές της χώρας, που επέλεξαν να εγκατασταθούν.

 

 

 

Πίνακας 7. Προέλευση των πρώτων φοιτητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κατά το ακαδημαϊκό έτος 1942-1943.

 

ΣΧΟΛΕΣ

ακαδημαϊκό έτος 1942-1943

αριθμός

φοιτητών

%

Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών

Φυσικομαθηματική Σχολή Α.Π.Θ.

Γεωπονική και Δασολογική Σχολή Α.Π.Θ.

Κτηνιατρική Σχολή Α.Π.Θ.

Σχολή Νομικών και Οικονομικών Επιστημών Α.Π.Θ.

84

185

114

1

1

21,8

48,0

29,6

0,3

0,3

ΣΥΝΟΛΟ

385

100,0

 

 

Πηγή: Αρχεία Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. (1942-1946)

 

 

Πίνακας 8. Ονομαστική κατανομή των πρώτων φοιτητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κατά το ακαδημαϊκό έτος 1942-1943.

 

α/α

ΕΠΙΘΕΤΟ – ΟΝΟΜΑ

α/α

ΕΠΙΘΕΤΟ - ΟΝΟΜΑ

1.

Αβραμίδης Αβραάμ

18.

Αναγνωστάκης Εμμανουήλ

2.

Αγαπητός Αναστάσιος

19.

Αναγνωστίδης Κωνσταντίνος

3.

Αγγέλου Ελένη

20.

Αναγνώστου Ιωάννης

4.

Αδαμίδης Κωνσταντίνος

21.

Αναιρούση Ελένη

5.

Αδαμίδης Σοφοκλής

22.

Αναστασιάδης Δημήτριος

6.

Αηδονόπουλος Θεόδωρος

23.

Αναστασιάδου Βασιλική

7.

Αθανασιάδης Ιπποκράτης

24.

Αναστασίου Αθανάσιος

8.

Αθανασιάδης Νικόλαος

25.

Ανθεμίδης Νικόλαος

9.

Αθανασιάδου – Ζαχαριάδου Μαρία

26.

Αργυροπούλου Βασιλική

10.

Αθανασιάδου Παναγιώτα

27.

Αργυροπούλου Ερασμία

11.

Ακριβόπουλος Γεώργιος

28.

Αρσένης Άγγελος

12.

Αλεξανδρίδης Δημήτριος

29.

Αρσένης Αριστείδης

13.

Αλεξόπουλος Απόστολος

30.

Ασημής Νικόλαος

14.

Αλμπανίδης Παρασκευάς

31.

Ασημόπουλος Μιχαήλ

15.

Άλτας Θεμιστοκλής

32.

Αστεριάδου Ελισσάβετ

16.

Άλτας Ιωάννης

33.

Βαλασίδης Κωνσταντίνος

17.

Αμηρίδης Γεώργιος

34.

Βαλλίδου Αλεξάνδρα

(συνεχίζεται)

Πίνακας 8. (συνέχεια 1η)

α/α

ΕΠΙΘΕΤΟ – ΟΝΟΜΑ

α/α

ΕΠΙΘΕΤΟ - ΟΝΟΜΑ

35.

Βαλταδώρος Φίλιππος

72.

Δερματάς Ιωάννης

36.

Βαμβακάς Βύρων

73.

Δημητρακόπουλος Ευστράτιος

37.

Βασδέκης Θεόδωρος

74.

Δημητρακοπούλου Μαρία

38.

Βασιλάς Σπυρίδων

75.

Δημητριάδου Μαρία

39.

Βασιλειάδης Ιωάννης

76.

Δημητροπούλου Αναστασία

40.

Βασιλικός Περικλής

77.

Δήμου Δημήτριος

41.

Βατοπεδινός Ιάκωβος

78.

Διαμαντή Χρυσούλα

42.

Βαφειάδης Παναγιώτης

79.

Διονυσιάδης Ανδρέας

43.

Βαφειάδου Ελένη

80.

Δοβλέτογλου Βασίλειος

44.

Βεζιρτζόγλου Γεώργιος

81.

Δοκού Σοφία

45.

Βεργοπούλου Πολυξένη

82.

Δούμπλας Βύρων

46.

Βέρος Κωνσταντίνος

83.

Ελευθεριάδης Κωνσταντίνος

47.

Βέρου Αλεξάνδρα

84.

Εμμανουηλίδου Αγνή

48.

Βικόπουλος Στυλιανός

85.

Ευαγγελίδης Χρήστος

49.

Βλαϊκίδης Βλάσιος

86.

Ευαγγελίδου Αναστασία

50.

Βλάχος Νικόλαος

87.

Ευθυμίου Ελένη

51.

Βοργιαζίδης Χαράλαμπος

88.

Ζαφειριάδης Χρήστος

52.

Βουγιούκας Αντώνιος

89.

Ζαχαριάδης Θεμιστοκλής

53.

Βουτσουκάκης Μιχαήλ

90.

Ζαχαριάδου Αβροκόμη

54.

Γάκης Κωνσταντίνος

91.

Ζέρβας Γεώργιος

55.

Γαρύφαλος Δημήτριος

92.

Ζώνης Νικόλαος

56.

Γερμανίδης Οδυσσέας

93.

Ηλιάδου Παρθένα

57.

Γεωργιάδου Ελένη

94.

Θεοδοσιάδης Γεώργιος

58.

Γεωργιάδου Ευτυχία

95.

Θεοδωρίδης Παύλος

59.

Γεωργουλίδης Θεόδωρος

96.

Θεοδώρου Θεόδωρος

60.

Γιουσμής Δημήτριος

97.

Θεοφανίδης Κωνσταντίνος

61.

Γούλας Ρίζος

98.

Θεοφυλάκτου Άννα

62.

Γουνελάς Σταύρος

99.

Ιακωβίδης Γεώργιος

63.

Γραμματικόπουλος Αντώνιος

100.

Ιατρίδου Αναστασία

64.

Γρηγοριάδου Σοφία

101.

Ιντζεσίλογλου Γεώργιος

65.

Δαούκης Γεώργιος

102.

Ίντος Χρήστος

66.

Δάρδας Αλέξανδρος

103.

Ιωαννίδης Απόστολος

67.

Δάρδας Ευάγγελος

104.

Ιωαννίδης Γεώργιος

68.

Δάρδας Σωτήριος

105.

Ιωαννίδης Ιωάννης

69.

Δεληγιάννης Γεώργιος

106.

Ιωαννίδης Σωτήριος

70.

Δεληγιαννίδης Σπυρίδων

107.

Ιωαννίδου Ευγενία

71.

Δελιαλής Αθανάσιος

108.

Ιωσήφ Αλέξανδρος

(συνεχίζεται)

Πίνακας 8. (συνέχεια 2η)

α/α

ΕΠΙΘΕΤΟ – ΟΝΟΜΑ

α/α

ΕΠΙΘΕΤΟ - ΟΝΟΜΑ

109.

Καδόγλου Γεώργιος

146.

Κοντόπουλος Δημήτριος

110.

Καζαμίας Ιωάννης

147.

Κοσκοσάς Αρχιμήδης

111.

Καζεπίδης Μιχαήλ

148.

Κοσκοσίδου Σωτηρία

112.

Καϊμακτσή Σοφία

149.

Κοσμίδου Έλλη

113.

Καΐναρος Μενέλαος

150.

Κουκοβίνος Κωνσταντίνος

114.

Καλαμάντη Ελένη

151.

Κουλάνδρου Άρτεμις

115.

Καλλίτση Μαρία

152.

Κουλάνδρου Μαργαρίτα

116.

Καλοτεράκης Στυλιανός

153.

Κουπατσάρης Νικόλαος

117.

Καλτσίδου Αφροδίτη

154.

Κουρμπέτης Γεώργιος

118.

Καλφόπουλος Χρήστος

155.

Κουρτεσίδης Γεώργιος

119.

Κανελλή Κανελλία

156.

Κουτακίδης Ευστάθιος

120.

Καπαθανασιάδης Ιωάννης

157.

Κουφοδόντη Όλγα

121.

Καραβιώτης Γεώργιος

158.

Κουφονικόλα Ανδρονίκη

122.

Καραγιάννης Νικόλαος

159.

Κρέζας Χρήστος

123.

Καραδήμου Νικόλαος

160.

Κυνηγόπουλος Πλαστήρας

124.

Καρακάσης Κωνσταντίνος

161.

Κυπριτζής Πέτρος

125.

Καραμήτρου Έλλη

162.

Κυράτσος Κωνσταντίνος

126.

Καραμπεροπούλου Κατίνα

163.

Κυριαζίδης Ιωάννης

127.

Καραμπεροπούλου Φιλοθέα

164.

Κυριακίδης Γρηγόριος

128.

Καραολάνης Αλέξανδρος

165.

Κωνσταντάρας Αθανάσιος

129.

Καράπαπα Λαμπρινή

166.

Κωνσταντινίδης Δημήτριος

130.

Καρβούνης Ιωάννης

167.

Κωνσταντινίδης Ιωάννης

131.

Καρβουνίδης Χαράλαμπος

168.

Κωνσταντίνου Ανδρονίκη

132.

Καρκάρης Γεώργιος

169.

Κωνσταντίνου Μιχαήλ

133.

Καρυώτης Κωνσταντίνος

170.

Κωστακόπουλος Νικόλαος

134.

Κασάπογλου Ειρήνη

171.

Κωφού Θεοδώρα

135.

Καστρινός Πέτρος

172.

Λαζαρίδης Λάζαρος

136.

Κατάκαλος Αστέριος

173.

Λαμνίδης Κωνσταντίνος

137.

Κατσαρόπουλος Δημήτριος

174.

Λαμπαδίτου Ευτέρπη

138.

Κατσίκας Βασίλειος

175.

Λαμπρινίδου Ασπασία

139.

Κεραμίτης Μιχαήλ

176.

Λαπαβίτας Αντώνιος

140.

Κεσσανίδης Σωκράτης

177.

Λεονταράς Νικόλαος

141.

Κεχαγιά Κυρανθή

178.

Λιακοπούλου Αγγελική

142.

Κηπουρός Αθανάσιος

179.

Λιάμης Γεώργιος

143.

Κόκκινος Δημήτριος

180.

Λίγδας Δημήτριος

144.

Κοκοβίνης Κωνσταντίνος

181.

Λυπηρίδου Όλγα

145.

Κοντακίδης Χαράλαμπος

182.

Μάγγος Θωμάς

(συνεχίζεται)

Πίνακας 8. (συνέχεια 3η)

α/α

ΕΠΙΘΕΤΟ – ΟΝΟΜΑ

α/α

ΕΠΙΘΕΤΟ - ΟΝΟΜΑ

183.

Μαγλουσίδης Στυλιανός

220.

Νικολαΐδης Νικόλαος

184.

Μακρίδης Κωνσταντίνος

221.

Νικολαΐδου Ελένη

185.

Μαλκότση Δανάη

222.

Νικόλτσιος Ιωάννης

186.

Μαμακούκας Γεώργιος

223.

Νούσιας Δημήτριος

187.

Μάνιος Σωτήριος

224.

Νούσιας Σοφοκλής

188.

Μάρκογλου Ελπίς

225.

Νούσκα Καλυψώ

189.

Μαρκόδης Βασίλειος

226.

Νωΐδης Αθανάσιος

190.

Μαρκόζης Αθανάσιος

227.

Ξεινός Βασίλειος

191.

Μενεξές Γεώργιος

228.

Ξυπόλυτος Παναγιώτης

192.

Μεταξάς Ιωάννης

229.

Οικονομίδης Αθανάσιος

193.

Μήτσας Βασίλειος

230.

Οικονόμου Γεώργιος

194.

Μιχαηλίδης Αλέξανδρος

231.

Οικονόμου Ιωάννης

195.

Μιχαηλίδης Γεώργιος

232.

Οικονόμου Νικόλαος

196.

Μιχαηλίδης Ιωάννης

233.

Ορφανού Ελένη

197.

Μιχαηλίδης Νικόλαος

234.

Πάνος Παναγιώτης

198.

Μόσιαλος Κωνσταντίνος

235.

Πανταζίδης Κοσμάς

199.

Μοσχανάς Μιλτιάδης

236.

Παντελή Στέλλα

200.

Μοσχίδης Χαρίλαος

237.

Παπαβασιλείου Αλέξης

201.

Μουζενίδου Κλαίρη

238.

Παπαβασιλείου Βασίλειος

202.

Μουμουζάς Νικίας

239.

Παπαγιαννόπουλος Ηλίας

203.

Μουταφτσής Γεώργιος

240.

Παπαδέλης Κωνσταντίνος

204.

Μουτσουμπάμπα Ελένη

241.

Παπαδόπουλος Αλέξανδρος

205.

Μπαΐλας Άγγελος

242.

Παπαδόπουλος Αντώνιος

206.

Μπακάλμπαση Μαρία

243.

Παπαδόπουλος Δημήτριος

207.

Μπακονίκας Νικόλαος

244.

Παπαδόπουλος Κωνσταντίνος

208.

Μπάλλας Αντώνιος

245.

Παπαδόπουλος Σάββας

209.

Μπαμπαλίτης Δημήτριος

246.

Παπαδόπουλος Ταξιάρχης

210.

Μπάρμπα Θωμαή

247.

Παπαδόπουλος Χαρίλαος

211.

Μπεζά Σωφρονία

248.

Παπαδοπούλου Γαρουφαλλιά

212.

Μπιζάκης Γεώργιος

249.

Παπαδοπούλου Μαρία

213.

Μπίρδα Χρυσάνθη

250.

Παπάζογλου Ιωάννης

214.

Μπόζιος Κωνσταντίνος

251.

Παπαθεοδώρου Μερκούριος

215.

Μπουσγολίτης Αθανάσιος

252.

Παπαλεξίου Αλέξιος

216.

Μυλόπουλος Θεόδωρος

253.

Παπαργυρίου Βασίλειος

217.

Μωραϊτόπουλος Τριαντάφυλλος

254.

Παπασταύρου Βασίλειος

218.

Νάλλης Δημήτριος

255.

Παραμάνας Θωμάς

219.

Νίκογλου Σμαράγδα

256.

Παστρίτης Γεώργιος

(συνεχίζεται)

Πίνακας 8. (συνέχεια 4η)

α/α

ΕΠΙΘΕΤΟ – ΟΝΟΜΑ

α/α

ΕΠΙΘΕΤΟ - ΟΝΟΜΑ

257.

Πατσάκας Χαρίλαος

294.

Σιαπερόπουλος Κωνσταντίνος

258.

Πατσουράκης Γεώργιος

295.

Σιαπεροπούλου Άννα

259.

Παυλίδου Κωνσταντίνος

296.

Σιβρής Νικόλαος

260.

Παυλίδης Παύλος

297.

Σιμιτζίδης Ευστράτιος

261.

Παυλίδου Ελεονώρα

298.

Σιώκης Αναστάσιος

262.

Παυλίδου Έλλη

299.

Σκεπαστιανός Γεώργιος

263.

Παυλίδου Μαρίκα

300.

Σκλαβούνου Σεμίραμις

264.

Πετκανάς Νικόλαος

301.

Σούλτης Αγησίλαος

265.

Πετρίδης Αναστάσιος

302.

Σουλτογιάννης Αθανάσιος

266.

Πετρίδου Βασιλική

303.

Σπανίδης Εφραίμ

267.

Πέτρου Ευγενία

304.

Σπάτης Νικόλαος

268.

Πετσάβα Ελένη

305.

Σπυριδωνίδης Αλέξανδρος

269.

Πλακάς Αχιλλεύς

306.

Σταμπούλης Βασίλειος

270.

Πόδας Νικόλαος

307.

Σταύρου Γεώργιος

271.

Ποιμενίδης Γεώργιος

308.

Σταφίδου Αναστασία

272.

Πολπυδάκη Ειρήνη

309.

Στρουμπάρας Νικόλαος

273.

Πολυδεύκους Πολυδεύκης

310.

Στυλίδης Ευγένιος

274.

Πούλιος Κωνσταντίνος

311.

Συμεωνίδης Γεώργιος

275.

Πρίκα Βεατρίκη

312.

Σφέτσιος Ευστράτιος

276.

Προφέτης Ιωάννης

313.

Σωτηριάδης Γεώργιος

277.

Ράμναλης Δημήτριος

314.

Σωτηριάδου Σουλτάνα

278.

Ράπτης Λάζαρος

315.

Τάλλαρος Χαρίλαος

279.

Ραπτοδήμος Δημήτριος

316.

Ταουσάνης Θωμάς

280.

Ρέβαχ Νινή

317.

Τασιούκας Κωνσταντίνος

281.

Ροΐδης Μιχαήλ

318.

Τζαμτζής Γεώργιος

282.

Ροδοκανάκης Κωνσταντίνος -Χριστόφορος

319.

Τζανίδου Σοφία

283.

Ροδόπουλος Κωνσταντίνος

320.

Τζημούλης Κωνσταντίνος

284.

Σακελλαρίδης Νεόφυτος

321.

Τζιβανίδης Ιωάννης

285.

Σακελλαρίου Γεώργιος

322.

Τζίβρας Δημήτριος

286.

Σαλπασίδης Ματθαίος

323.

Τζιμαγιάννη Ευαγγελία

287.

Σαμαράς Βασίλειος

324.

Τζιμούρτας Αντώνιος

288.

Σαμαράς Γεώργιος

325.

Τζιόβα Λουκία

289.

Σανδάρης Νικόλαος

326.

Τότσικας Χριστόδουλος

290.

Σαραντέα Αργυρούλα

327.

Τουτουντζή Ευαγγελία

291.

Σαχνίκα Ιφιγένεια

328.

Τραϊανίδης Ευάγγελος

292.

Σεραφειμίδης Νικόλαος

329.

Τραϊανού Αγγελική

293.

Σεργιάδης Δημήτριος

330.

Τρακοσοπούλου Αθηνά

(συνεχίζεται)

 

Πίνακας 8. (συνέχεια 5η)

α/α

ΕΠΙΘΕΤΟ – ΟΝΟΜΑ

α/α

ΕΠΙΘΕΤΟ - ΟΝΟΜΑ

331.

Τριανταφυλλίδου Αλκμήνη

359.

Χαραλάμπους Σωκράτης

332.

Τριανταφύλλου Μιχαήλ

360.

Χαρωνίδου Χρυσούλα

333.

Τρουλινού Μαρία

361.

Χατζάρα Ελευθερία

334.

Τσάγκα Σοφία

362.

Χατζηγεωργίου Γεώργιος ή Χατζής

335.

Τσακαλίδης Βασίλειος

363.

Χατζηγεωργίου Κατίνα

336.

Τσάντη Βασιλική

364.

Χατζηγεωργίου Μενέλαος

337.

Τσατσαρώνης Τηλέμαχος

365.

Χατζηδημητρίου Δημήτριος

338.

Τσόγκας Ευάγγελος

366.

Χατζηδούκας Χρήστος

339.

Τσιάμης Γεώργιος

367.

Χατζηϊωάννου Σοφία

340.

Τσιάμου Εριφύλη

368.

Χατζηλία Ελένη

341.

Τσινιβίζη Πολύμνια

369.

Χατζηλίας Ηλίας

342.

Τσιουτάνη Κατίνα

370.

Χατζημελετίου Μελέτιος

343.

Τσιτλακίδης Ιωάννης

371.

Χατζημιχάλογλου Ευφροσύνη

344.

Τσορμπατζόγλου Δήμητρα

372.

Χατζηνούσκα Αναστασία

345.

Τσώτσου – Σαμακοβίδου Ευαγγελία

373.

Χατζηπαρασκευάς Κων/νος

346.

Υποδηματόπουλος Κωνσταντίνος

374.

Χατζηπενηντάρη Αρετή

347.

Φαλανόπουλος Ηλίας

375.

Χατζηχαμπέρης Φίλιππος

348.

Φαρμάκης Μιλτιάδης

376.

Χατζηχρήστου Γεώργιος

349.

Φιλιππίδης Λέανδρος

377.

Χαχαμίδης Ζαφείριος

350.

Φιλιππίδης Νικόλαος

378.

Χονδροματίδου Όλγα

351.

Φράγκος Χρήστος

379.

Χρηματόπουλος Αλέξανδρος

352.

Φραντελά Ισμήνη

380.

Χρηστίδου Δανάη

353.

Φύλλας Δημήτριος

381.

Χριστιανούδης Ιωάννης

354.

Φωστηρόπουλος Αναστάσιος

382.

Χριστοφόρου Αγλαΐα

355.

Φωτιάδης Αριστοκλής

383.

Ψάλτου Σταυρούλα

356.

Φωτίου Αλίκη

384.

Ψύλλας Ιωάννης

357.

Φωτόπουλος Αλέξανδρος

385.

Ωρολογάς Ελευθέριος ή Σταύρου

358.

Χαραλαμπίδου Δέσποινα

 

 

 

Πηγή: Αρχεία Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. (1942-1946).

 

            Κατά το ακαδημαϊκό έτος 1943-1944 ο συνολικός αριθμός των φοιτητών της Σχολής ανήλθε στους 801. Εξ αυτών οι 297 εγγράφηκαν στη Σχολή ύστερα από επιτυχή συμμετοχή σε εισιτήριες εξετάσεις, που εφαρμόστηκαν για πρώτη φορά και έκτοτε καθιερώθηκαν, ενώ υψηλός ήταν και τη χρονιά αυτή ο αριθμός των φοιτητών που μετεγράφησαν στην Ιατρική από άλλες Σχολές. Κατά το επόμενο ακαδημαϊκό έτος 1944-1945, ο αριθμός των μεταγραφέντων περιορίστηκε στους 19 και αφορούσε στο σύνολό του σε φοιτητές προερχόμενους από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ όλες οι άλλες νέες εγγραφές ήταν αποτέλεσμα εισιτηρίων εξετάσεων.

            Γενικά, από την έναρξη μέχρι τη συμπλήρωση των πρώτων 40 ετών λειτουργίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ο αριθμός των φοιτητών της παρουσιάζει κατά τη χρονική περίοδο 1942-1976, με μικρές αυξομειώσεις, μία συνεχή κατ’ έτος αυξητική πορεία, που τη διαδέχεται έκτοτε και μέχρι το 1981 μία εμφανής σταδιακή μείωση (πίνακας 9).

 

 

Πίνακας 9. Κατανομή του αριθμού των εγγεγραμμένων φοιτητών στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κατά τα ακαδημαϊκά έτη 1942-43 έως 1980-81.

 

α/α

ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ

ΕΤΗ

ΑΡΙΘΜΟΣ

ΦΟΙΤΗΤΩΝ

α/α

ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ

ΕΤΗ

ΑΡΙΘΜΟΣ

ΦΟΙΤΗΤΩΝ

1.

1942-1943

385

21.

1962-1963

1965

2.

1943-1944

801

22.

1963-1964

2564

3.

1944-1945

600

23.

1964-1965

2938

4.

1945-1946

875

24.

1965-1966

3036

5.

1946-1947

985

25.

1966-1967

4073

6.

1947-1948

857

26.

1967-1968

4147

7.

1948-1949

949

27.

1968-1969

3426

8.

1949-1950

891

28.

1969-1970

3453

9.

1950-1951

839

29.

1970-1971

3513

10.

1951-1952

844

30.

1971-1972

3238

11.

1952-1953

898

31.

1972-1973

3159

12.

1953-1954

954

32.

1973-1974

3203

13.

1954-1955

970

33.

1974-1975

3542

14.

1955-1956

816

34.

1975-1976

3844

15.

1956-1957

820

35.

1976-1977

3244

16.

1957-1958

803

36.

1977-1978

3096

17.

1958-1959

1003

37.

1978-1979

2860

18.

1959-1960

1368

38.

1979-1980

2671

19.

1960-1961

1260

39.

1980-1981

2361

20.

1961-1962

1620

 

 

 

 

Πηγές:   1. Κυριαζόπουλος Β. Τα πενήντα χρόνια του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. 1926-1976. Θεσσαλονίκη: Τύποις Φ. Βερβερίδη – Π. Πολυχρονίδη Ο.Ε., 1976 (Για τα πανεπιστημιακά έτη 1942-43 έως 1954-55).

              2. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστικής της Εκπαιδεύσεως. Ανώτατη Εκπαίδευση. Τεύχη 1955-1981 (Για τα ακαδημαϊκά έτη 1955-56 έως 1980-81)

 

            Οι πρώτοι φοιτητές της Ιατρικής Σχολής προσπαθούσαν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους κάτω από πραγματικά αντίξοες συνθήκες. Η ανεπαρκής κτιριακή και υλικοτεχνική υποδομή της Σχολής, η έλλειψη συγγραμμάτων και οι διάσπαρτοι σε διάφορα σημεία της χωρίς συγκοινωνία πόλης χώροι διδασκαλίας των μαθημάτων, σε συνάρτηση με τις στερήσεις και τις διώξεις λόγω της κατοχής αποτελούσαν τροχοπέδη για μία συστηματική φοίτηση. Παραταύτα, το σθένος των πρώτων εκείνων φοιτητών και το ενδιαφέρον τους για απόκτηση γνώσεων υπήρξε μεγάλο, ενώ αρκετοί ήταν εκείνοι που ανέπτυξαν ευρύτερες δραστηριότητες.

            Μία από τις δραστηριότητες αυτές ήταν η οργάνωση του Υγειονομικού Τμήματος της «Φοιτητικής Επιτροπής Λέσχης – Φ.Ε.Λ.», που πλαισιώθηκε από φοιτητές της Ιατρικής με επικεφαλής τον Καθηγητή Ν. Μιχαλακέα και είχε ως αντικείμενο τη διενέργεια εράνων για την ενίσχυση των φυματικών φοιτητών. Το Υγειονομικό Τμήμα της Φ.Ε.Λ. πέτυχε, μεταξύ άλλων, να ακτινοσκοπηθούν 1004 φοιτητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στα ακτινολογικά εργαστήρια του ιδρύματος «Μέριμνα» και άλλοι 300 στα ιδιωτικά ακτινολογικά εργαστήρια των γιατρών Αναγνωστάκη, Κελέκη, Κρητικού, Πουλιάδη και Προύσαλη και να ακτινογραφηθούν 44. Από τους εξετασθέντες βρέθηκαν 157 με σοβαρά συμπτώματα φυματίωσης και 241 με ελαφρά. Σε όλους χορηγήθηκαν αυξημένη τροφή και οικονομική ενίσχυση.

            Η πρώτη επίσημη καταγεγραμμένη επικοινωνία του Σωματείου Φοιτητών της Ιατρικής υπό την επωνυμία «Γαληνός» με το σώμα των Καθηγητών της Σχολής πραγ­μα­τοποιήθηκε μετά την απελευθέρωση και είχε ως αντικείμενο την υποβολή μιας σειράς αιτημάτων. Στα αιτήματα αυτά περιλαμβάνονταν η χορήγηση σημειώσεων από τους Καθηγητές για τα μαθήματα που δίδασκαν, η βελτίωση του συσσιτίου, η χορήγηση διαρκούς εισιτηρίου στα μέσα συγκοινωνίας και άλλα. Τα αιτήματα αυτά οι Καθηγητές υποσχέθηκαν, ότι στο μέτρο του δυνατού, θα τα αντιμετώπιζαν θετικά.

 

 

Τα μαθήματα

 

            Σύμφωνα με την «Αυτοβιογραφία» του Κ. Αλεξανδρίδη το πρώτο μάθημα της Ιατρικής Σχολής το έδωσε ο ίδιος σε αίθουσα σχολείου της οδού Σόλωνος, αφήνοντας, όπως σημειώνει, άριστες εντυπώσεις, το δεύτερο ο Καθηγητής της Φυσιολογίας Α. Κοτσαύτης, και το τρίτο ο Καθηγητής της Ανατομίας Ν. Μιχαλακέας. Σχετικά με το θέμα, η εφημερίδα της Θεσσαλονίκης «Απογευματινή» γνωστοποίησε στους αναγνώ­στες της στην πρώτη σελίδα φύλλου της του μηνός Απριλίου 1943 τα εξής: «Μετά την άφιξιν εξ Αθηνών των περισσοτέρων Καθηγητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου μας, εγένετο η έναρξις των παραδόσεων εις την αίθουσαν του Πειραματικού Σχο­λείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης».

            Σύμφωνα με τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίας της Σχολής του ακαδημαϊκού έτους 1942-43, ο Καθηγητής της Φυσιολογίας Α. Κοτσαύτης πραγματοποιώντας έναν απολογισμό για την εκπαιδευτική δραστηριότητα της Σχολής κατά την περίοδο Σεπτέμβριος 1942 – Απρίλιος 1943, ανέφερε, ότι ο ίδιος και ο Ν. Μιχαλακέας πραγματοποίησαν σε 400 και πλέον φοιτητές πλήρη διδασκαλία των γενικών μαθημάτων και εισαγωγή στην Ανατομική και τη Φυσιολογία. Το στοιχείο αυτό, βέβαια, έρχεται σε αντίθεση με την προαναφερθείσα μαρτυρία του Κ. Αλεξανδρίδη, ο οποίος έκανε λόγο για παράδοση τριών μόνο μαθημάτων από νεοεκλεγέντες Καθηγητές της Ιατρικής. Εκτός, όμως, του Κ. Αλεξανδρίδη, του Α. Κοτσαύτη και του Ν. Μιχαλακέα είναι διαπιστω­μένο, ότι δίδαξαν στους πρωτοετείς φοιτητές της Ιατρικής και μέσα στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος της Σχολής, οι Καθηγητές της Φυσικομαθηματικής Δ. Καββάδας το μάθημα της Βοτανικής, Ν. Εμπειρίκος το μάθημα της Φυσικής, Κ. Καβ­βασιάδης το μάθημα της Ανόργανης Χημείας και Γ. Βάρβογλης το μάθημα της Ορ­γανικής Χημείας. Ο τελευταίος, μάλιστα, αποφάσισε από το ακαδημαϊκό έτος 1943-44 να παραδίδει το μάθημά του αποκλειστικά για φοιτητές της Ιατρικής, συνεισφέροντας με τον τρόπο αυτό στη βελτίωση της εικόνας της Σχολής.

            Πρέπει, όμως, να επισημανθεί, ότι οι μεγάλες απαιτήσεις των Καθηγητών της Φυσικομαθηματικής για συστηματική συμμετοχή των Φοιτητών Ιατρικής στις παραδόσεις τους και κυρίως η αυστηρότητά τους στις εξετάσεις, προκάλεσαν τις διαμαρτυρίες των Καθηγητών της Ιατρικής Σχολής, οι οποίοι, εκτιμώντας ότι με τη συγκεκριμένη τακτική παρεμποδίζεται η παρακολούθηση των αμιγώς ιατρικών μαθημάτων, προέβαλαν το αίτημα να επιδειχθεί μία σχετική ελαστικότητα, χωρίς όμως αυτή να απο­βεί εις βάρος της ποιότητας των σπουδών.

            Το ακαδημαϊκό έτος 1943-44 συστάθηκε Επιτροπή από Καθηγητές με σκοπό την κατάρτιση σχεδίου διατάγματος «περί των μαθημάτων των φοιτητών της Σχολής», το οποίο μόλις ολοκληρώθηκε, στάλθηκε προς έγκριση στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Παράλληλα, αποφασίστηκε η ανάθεση της διδασκαλίας της Ιστολογίας και Εμβρυολογίας στον Ν. Μιχαλακέα, της Ορθοπαιδικής στον Α. Μισιρλόγλου και της Ιστορίας της Ιατρικής στον Στ. Σαμαρά. Επρόκειτο, για μαθήματα των αντίστοιχων εκτάκτων Εδρών, των οποίων οι θέσεις δεν είχαν ακόμα πληρωθεί.

 

Το ζήτημα της διδασκαλίας του μαθήματος της Βιολογικής Χημείας απασχόλησε τη Σχολή στη συνεδρία του σώματος των Καθηγητών, που πραγματοποιήθηκε στις 30 Απριλίου 1944. Ο Καθηγητής Α. Κοτσαύτης προσφέρθηκε να αναλάβει τη διδασκαλία του συγκεκριμένου μαθήματος, προβάλλοντας ως κύριο επιχείρημα την ανάγκη σταδιακής αποδέσμευσης των φοιτητών της Ιατρικής από τη διδασκαλία μαθημάτων από Καθηγητές άλλων σχολών.

            Η απελευθέρωση της χώρας από τους ξένους κατακτητές και τα γεγονότα του Δεκέμβρη του 1944 δεν επέτρεψαν κατά το ακαδημαϊκό έτος 1944-45 την έναρξη των μαθημάτων. Η Σχολή επαναλειτούργησε με σχετική κανονικότητα κατά το ακαδημαϊκό έτος 1945-46.

            Στη συνεδρία της Σχολής της 26ης Μαρτίου 1946 εγκρίθηκε ομόφωνα ένα σχέδιο προγράμματος διδασκαλίας των μαθημάτων για όλα τα έτη σπουδών, που είχε επεξεργαστεί Επιτροπή Καθηγητών. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκτός της θεωρητικής διδασκαλίας των μαθημάτων, που απεικονίζονται κατ’ έτος στον πίνακα 10, περιλάμβανε πρακτικές ασκήσεις για τα περισσότερα μαθήματα και προέβλεπε για τους φοιτητές του τελευταίου έτους, ότι θα γίνονται «τρίμηνοι ασκήσεις καθ’ ομάδας και δι’ όλης της ημέρας εις την Παθολογικήν, Χειρουργικήν και Μαιευτικήν – Γυναικολογικήν Κλινικήν».

 

Τα συγγράμματα

 

            Το πρώτο διδακτικό σύγγραμμα, που καθορίστηκε από τη Σχολή το ακαδημαϊκό έτος 1942-43 προς χρήση από τους φοιτητές σε εφαρμογή του Ν.Δ. 1396/42, ήταν η «Περιγραφική Ανατομική του Ανθρώπου» του Καθηγητή Ν. Μιχαλακέα. Αργότερα, κατά το ακαδημαϊκό έτος 1945-46 ορίστηκαν για μελέτη τα συγγράμματα «Φαρμακολογία» του Γ. Ιωακείμογλου, «Ιατροδικαστική και Τοξικολογία» του Ι. Γεωργιάδη, «Μικρο­βιολογία» του Ν. Μιχαηλίδη, «Γενική Παθολογία» του Ι. Κατσαρά, «Ειδική Νοσολογία» του Α. Αραβαντινού, «Χειρουργική Παθολογία» των Μέρμηγκα και Κοντολέοντος και «Μαιευτική» του Κ. Λούρου.

 

 

Πίνακας 10. Πρόγραμμα μαθημάτων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κατά το ακαδημαϊκό έτος 1945-46.

 

ΕΤΟΣ

ΣΠΟΥΔΩΝ

ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΕΤΟΣ

ΣΠΟΥΔΩΝ

ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Α΄

  • Φυσική
  • Ανόργανη Χημεία
  • Ζωολογία
  • Βοτανική
  • Ανατομική (Οστεολογία – Μυολογία)
  • Γενική Φυσιολογία
Δ΄
  • Παθολογική Προπαιδευτική Κλινική – Ειδική Νοσολογία
  • Παθολογική Ανατομική – Γενική Παθολογία
  • Μαιευτική – Γυναικολογία
  • Υγιεινή – Μικροβιολογία

Β΄

  • Περιγραφική Ανατομική
  • Πειραματική Φυσιολογία
  • Οργανική Χημεία
  • Γυμναστική

Ε΄

  • Παθολογία
  • Χειρουργική
  • Παιδιατρική
  • Οφθαλμολογία
  • Ωτορινολαρυγγολογία
  • Ιατροδικαστική και Τοξικολογία
  • Παιδολογία και Σχολική Υγιεινή

Γ΄

  • Χειρουργική Παθολογία, Χειρουργική Προπαιδευτική Κλινική – Εγχειρητική
  • Παθολογική Προπαιδευτική Κλινική – Ειδική Νοσολογία
  • Φαρμακολογία
  • Παθολογική Ανατομική – Γενική Παθολογία
  • Υγιεινή - Μικροβιολογία

ΣΤ΄

  • Νευρολογία – Ψυχιατρική
  • Αφροδισιολογία και Δερματικά Νοσήματα
  • Ιατροδικαστική και Τοξικολογία
 

 

Πηγή: Γουλής Γ, Πεντόγαλος Γ. (επιμέλεια). Ιατρική Σχολή 50 χρόνια, 1942-92. Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 1992 (επεξεργασία στοιχείων).

 

 

Οι διδακτορικές διατριβές

 

            Κατά το ακαδημαϊκό έτος 1943-44 κατατέθηκαν για κρίση στη Σχολή οι πρώτες τέσσερις διδακτορικές διατριβές, που αφορούσαν στους γιατρούς Κ. Κυριακού, Γ. Μω­ραΐτη, Σ. Πολυζωΐδη και Σ. Σαπουντζή και είχαν ως αντικείμενο των μεν τριών πρώτων Ωτορινολαρυγγολογικό, του δε τέταρτου Οφθαλμολογικό.

            Επί του θέματος των διδακτορικών διατριβών η Σχολή διατύπωσε ένα πλαίσιο προδιαγραφών για την εκπόνηση και την υποβολή τους προς κρίση και καθόρισε την απαγόρευση υποβολής διατριβών, που είχαν προηγουμένως απορριφθεί από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

            Μέχρι το Φεβρουάριο του 1946 δεν είχε ανακηρυχθεί κανένας υποψήφιος ως Δι­δάκτορας. Με την ανάδειξη στο αξίωμα του Ωτορινολαρυγγολόγου Σταύρου Πολυζωΐδη στις 8 Φεβρουαρίου 1946, άνοιξε ο δρόμος για την αναγόρευση ως τις μέρες μας εκατοντάδων Διδακτόρων στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

            Η διατριβή του Στ. Πολυζωΐδη υπό τον τίτλο «Περί αλλοτρίων σωμάτων ώτων, ρινός, στόματος και φάρυγγος – λάρυγγος, τραχείας, βρόγχων και οισοφάγου» είχε εκπονηθεί στην Ωτορινολαρυγγολογική Κλινική της Σχολής, όταν διευθυνόταν τα δύο πρώτα χρόνια από τον Καθηγητή Γ. Γιαννούλη. Εισηγητές το 1946, όταν έγινε η κρίση της, ήταν ο Καθηγητής της Χειρουργικής Α. Μισιρλόγλου, γιατί ο Γ. Γιαννούλης δεν είχε επανεκλεγεί από το εκλεκτορικό σώμα του 1945 και η Έδρα τελούσε χωρίς διεύθυνση.

 

 

Οι υφηγεσίες

 

            Η ανακοίνωση των ονομάτων των πρώτων υποψηφίων για θέσεις Υφηγητών, που είχαν προκηρυχθεί σύμφωνα με τον ισχύοντα τότε κανονισμό, πραγματοποιήθηκε κατά τη συνεδρία της 27ης Μαρτίου 1944. Οι πρώτοι αυτοί υποψήφιοι ήταν για τη Χειρουργική Κλινική ο Ν. Αναγνωστίδης, για τη Χειρουργική Προπαιδευτική Κλινική ο Α. Αστεριάδης και για την Παιδιατρική Κλινική οι Τ. Δημητριάδης, Κ. Κοκκολάτος και Α. Κωτίκας. Η προχειρότητα, όμως, με την οποία εκπονήθηκαν κάποιες από τις υφηγεσίες, στάθηκε η αφορμή θέσπισης κανόνων από τη Σχολή σχετικά με τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν οι υποψηφιότητες για την απόκτηση του τίτλου του Υφηγητή.

            Στη συνεδρία της 30ης Απριλίου 1944 κλήθηκε ο πρώτος υποψήφιος Υφηγητής της Σχολής, με θέμα υφηγεσίας «Περί εκτεταμένων εγκαυμάτων και βασικών αρχών θεραπείας των», να παρουσιάσει το επιστημονικό του έργο, στο πλαίσιο της διαδικασίας για την αναγόρευσή του ως Υφηγητή. Ο πρώτος αυτός υποψήφιος Υφηγητής ήταν ο χειρούργος Ν. Αναγνωστίδης, ο οποίος το 1942 είχε υποβάλλει υποψηφιότητα για τη θέση του Καθηγητή Χειρουργικής της Σχολής. Η Επιτροπή κρίσης δεν τον είχε αξιολογήσει εκλόγιμο ως Καθηγητή πρώτης βαθμίδας, αλλά τον είχε χαρακτηρίσει ως επιστημονικά ώριμο να διεκδικήσει με την πρώτη ευκαιρία το αξίωμα του Υφηγητή.

            Ο Ν. Αναγνωστίδης παρουσίασε στο σώμα των Καθηγητών τις επιστημονικές του εργασίες, δέχθηκε ερωτήσεις και στη συνέχεια ορίστηκαν τα προβλεπόμενα από το νόμο τρία θέματα, από τα οποία είχε το δικαίωμα ο υποψήφιος να επιλέξει ένα για διδασκαλία σε επόμενη συνεδρία. Η συνεδρία αυτή ορίστηκε για τις 19 Μαΐου 1944, στην οποία ο Ν. Αναγνωστίδης πραγματοποίησε επιτυχώς το δημόσιο μάθημά του και ψηφίστηκε ως ο πρώτος στην ιστορία της Ιατρικής Σχολής Υφηγητής της.

            Η δεύτερη κρίση για υφηγεσία στη Σχολή διενεργήθηκε κατά το ακαδημαϊκό έτος 1945-46. Αφορούσε στον Οφθαλμίατρο Βασίλειο Τσόπελα και είχε ως εισηγητή τον Καθηγητή της Ψυχιατρικής και Νευρολογίας Δ. Κουρέτα. Την ίδια περίοδο η αίτηση του Σ. Κρητικού να θέσει υποψηφιότητα ως Υφηγητής στην Ακτινοδιαγνωστική – Ακτινοθεραπεία έγινε αποδεκτή χωρίς επιφυλάξεις στο πλαίσιο της αναβάθμισης των εργαστηριακών ειδικοτήτων, που ήταν απαραίτητες για την εύρυθμη λειτουργία των Κλινικών. Η αναγόρευση του Σ. Κρητικού ως Υφηγητού πραγματοποιήθηκε στη συνεδρία της Σχολής της 27ης Φεβρουαρίου 1946. Ο ίδιος θα είναι ο πρώτος μιας σειράς Υφηγητών, που στα επόμενα χρόνια θα καταλάβουν θέσεις Καθηγητών στη Σχολή που τους ανέδειξε.

 

 

Σχόλιο

 

            Τα γεγονότα, που σηματοδότησαν την ίδρυση και τα πρώτα χρόνια λειτουργίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ήταν γεγονότα εν πολλοίς δραματικά, σημαδεμένα από το φόβο και τις στερήσεις της Γερμανικής κατοχής, αλλά και από την αυταρχική νοοτροπία και συμπεριφορά των τότε ακαδημαϊκών δασκάλων, που δεν επεδείκνυαν πάντα τη δέουσα ανοχή και κατανόηση προς τους συνεργάτες και τους μαθητές τους. Ανεξάρτητα, όμως, από τις όποιες δυσάρεστες καταστάσεις, τα γεγονότα αυτά συνδέθηκαν με τον αγώνα συγκρότησης της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. και της σταδιακής εξέλιξής της ως τις μέρες μας σε πανεπιστημιακό ίδρυμα μεγάλης επιστημονικής εμβέλειας και κύρους.

            Για τις νεώτερες γενεές των λειτουργών της ιατρικής επιστήμης η διατήρηση της ανάμνησης των γεγονότων, που συνδέθηκαν με την ίδρυση της Σχολής και των προσώπων που ενεπλάκησαν στα δρώμενα για την εδραίωσή της, αποτελεί ευθύνη και υποχρέωση, γιατί μόνο με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουν να εκτιμήσουν την αξία των ποικίλων κατακτήσεων που απολαμβάνουν, αλλά και θα μπορέσουν να διδαχθούν από τις προσπάθειες, τις επιτυχίες, τις αποτυχίες, τα λάθη και τις παραλείψεις των προγενέστερων.

            Σε μία συνεδρία της Σχολής του ακαδημαϊκού έτους 1943-44 ο τότε Κοσμήτορας Κ. Αλεξανδρίδης πρότεινε «να καθιερωθεί εις το μέλλον η 1η Απριλίου εκάστου έτους ως επέτειος της Σχολής…», κάτι που αποδέχθηκε ομόφωνα η Σχολή, αλλά που ουδέποτε πραγματοποιήθηκε (το 1992 εορτάστηκαν τα 50 χρόνια λειτουργίας της Σχολής). Στις μέρες μας φαίνεται ώριμο να αποφασιστεί η καθιέρωση του εορτασμού ίδρυσης της Σχολής με περιοδική συχνότητα, ώστε οι φοιτητές, τα στελέχη της και ο ιατρικός κόσμος γενικότερα να αποτείουν τη δέουσα τιμή στους ιδρυτές της και να γίνονται κοινωνοί τόσο των συνθηκών που επικρατούσαν την εποχή εκείνη, όσο και των προσπαθειών που συνέτειναν στη δημιουργία της Σχολής τους.

            Η κριτική προσέγγιση και η κατανόηση των κατακτήσεων της εποχής της ίδρυσης και των πρώτων χρόνων λειτουργίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αποτελούν χρήσιμα εργαλεία για τη διαχείριση των προβλημάτων, που αντιμετωπίζει σήμερα το Τμήμα Ιατρικής Α.Π.Θ. Προβλήματα, τα οποία πρέπει να υπερκεραστούν με αποφασιστικότητα, με συντονισμό δράσεων και με ευρύτερη συναίνεση, ώστε το Τμήμα Ιατρικής της Μακεδονικής πρωτεύουσας να πορευθεί με σταθερά και ανοδικά βήματα στον 21ο αιώνα.

 

            Η Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, σήμερα ως Τμήμα Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ, διανύοντας ήδη την έβδομη δεκαετία λειτουργίας της, έχει εξελιχθεί στο μεγαλύτερο ίδρυμα παροχής ιατρικής παιδείας στην Ελλάδα, με όγκο και ποιότητα διδακτικού, ερευνητικού και κλινικο-εργαστηριακού έργου που την καταξιώνει σε πανελλήνιο και διεθνές επίπεδο.

 

Σκοπός του Τμήματος Ιατρικής της Σ.Ε.Υ. του ΑΠΘ είναι η παροχή υψηλού επιπέδου γνώσεων, η απόκτηση δεξιοτήτων και η εμπέδωση αρχών ιατρικής ηθικής και δεοντολογίας στους 4.000 περίπου εγγεγραμμένους φοιτητές της, ώστε μετά την αποφοίτησή τους να αποτελέσουν σκέλος του ιατρικού δυναμικού της χώρας, ικανό να προσφέρει υψηλού επιπέδου ιατρικές υπηρεσίες στους Έλληνες πολίτες. Σκοπός, επίσης, είναι η παραγωγή ερευνητικού έργου τόσο αυτοδύναμου, όσο και σε συνεργασία με άλλα ερευνητικά κέντρα. Επίσης, τα μέλη του Δ.Ε.Π. που στελεχώνουν της Κλινικές και τα Εργαστήρια προσφέρουν σημαντικό νοσηλευτικό και ιατροκοινωνικό έργο.

 

Οι σπουδές στο Τμήμα Ιατρικής της Σ.Ε.Υ. του ΑΠΘ είναι εξαετούς διάρκειας. Τα πρώτα τρία έτη διδάσκονται, κυρίως, μαθήματα βασκών επιστημών, ενώ από το τρίτο έτος αρχίζει η συστηματική επαφή των φοιτητών με την κλινική άσκηση.

 

Σε μεταπτυχιακό επίπεδο το Τμήμα Ιατρικής έχει αναπτύξει τα παρακάτω προγράμματα σπουδών:

 

Α. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΘ

  1. «Ερευνητική Μεθοδολογία στην Ιατρική και στις Επιστήμες Υγείας», (Διευθύντρια Καθηγήτρια Μαρία Αλμπάνη).
  2. «Τεχνικές εξωσωματικής κυκλοφορίας - Τεχνολογία συσκευών Καρδιοχειρουργικής», (Διευθυντής Καθηγητής Κυριάκος Αναστασιάδης).
  3. «Ιατρική Ερευνητική Μεθοδολογία, Master of Science (MSc) in Medical Research Methodology», (Διευθύντρια Καθηγήτρια Μαρία Αλμπάνη).
  4. «Κλινική και Βιομηχανική Φαρμακολογία», (Διευθυντής Καθηγητής Δημήτριος Κούβελας).
  5. «Κλινική και Χειρουργική Ανατομία (Εφαρμοσμένη Ανατομία)», (Διευθυντής Καθηγητής Κωνσταντίνος Νάτσης).
  6. «Δημόσια Υγεία και Πολιτική Υγείας», (Διευθυντής Καθηγητής Αλέξιος Μπένος).
  7. «Χειρουργική Θυρεοειδούς και Παραθυρεοειδών Αδένων», (Διευθυντής Καθηγητής Ισαάκ Κεσίσογλου).
  8. «Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας», (Διευθυντής Καθηγητής Αλέξιος Μπένος).
  9. «Εφαρμοσμένη Διατροφή και Προαγωγή Υγείας», (Διευθυντής Καθηγητής Θεόδωρος Ι. Δαρδαβέσης).

 

Β. ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

  1. «Ιατρική Πληροφορική», (Διευθυντής Καθηγητής Αντώνιος Αλετράς).
  2. «Σύγχρονες Ιατρικές Πράξεις: Δικαιική Ρύθμιση και Βιοηθική Διάσταση», (Διευθυντής Καθηγητής Αλέξανδρος Γαρύφαλλος).
  3. «Άθληση και Υγεία», (Διευθύντρια Καθηγήτρια Ευαγγελία Κουϊδή, ΤΕΦΑΑ).
  4. «Ιστορία της Ιατρικής και Βιολογική Ανθρωπολογία: Υγεία, νόσος και φυσική επιλογή», (Διευθυντής Καθηγητής Αλέξανδρος Γαρύφαλλος).
  5.  «Κριτική Σκέψη και Ήπιες Δεξιότητες (soft skills) στις Βιοϊατρικές Επιστήμες», (Διευθυντής Καθηγητής Αστέριος Καραγιάννης).
  6. «Νευροανοσολογία», (Διευθυντής Καθηγητής Νικόλαος Γρηγοριάδης).
  7. «Υγεία και Περιβαλλοντικοί Παράγοντες», (Διευθύντρια Καθηγήτρια Θεοδώρα Παπαμήτσου).
  8. «Εξειδίκευση στη Νοσηλευτική των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας», (Διευθυντής Καθηγητής Ιωάννης Κιουμής).

 

Επιπρόσθετα, στις Κλινικές του Τμήματος Ιαρικής ειδικεύονται δεκάδες ιατροί σε όλες τις ειδικότητες, ενώ οργανώνονται, τακτικά, επιστημονικές εκδηλώσεις συνεχιζόμενης δια βίου εκπαίδευσης.

 

Εν γένει το παραγόμενο εκπαιδευτικό, ερευνητικό και ιατροκοινωνικό έργο του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ, τόσο σε ποιοτικό όσο και σε ποσοτικό επίπεδο, έχουν καταξιώσει το Τμήμα ως ένα από τα κορυφαία ιδρύματα παροχής ιατρικής παιδείας.

 

 

                                                                                           Καθηγητής Θεόδωρος Ι. Δαρδαβέσης

 

ΣΥΝΔΕΘΕΙΤΕ

Η Κοσμητεία Σχολής Επιστημών Υγείας ΑΠΘ, στα social networks.

Ακολουθήστε μας ή συνδεθείτε μαζί μας.

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Γραμματεία Κοσμητείας Σχολής Επιστημών Υγείας ΑΠΘ

Κτίριο Διοίκησης Τμήματος Ιατρικής, 2ος όροφος
Έναντι κεντρικής εισόδου Π.Γ.Ν.Θ. «Α.Χ.Ε.Π.Α.»
Πανεπιστημιούπολη ΑΠΘ
Τ.Κ. 54124
Θεσσαλονίκη

Τηλ: (2310) 999220, 999250
E-mail: info@health.auth.gr
URL: www.auth.gr/health

 

Education - This is a contributing Drupal Theme
Design by WeebPal.